«Σας διαβάζω – σας διαβάζω» μου είπε ο άγνωστος κύριος στο ταχυδρομείο. «Καλά τα λέτε, αλλά με τους εργαζόμενους είστε λίγο σκληρός».

Τον κοίταξα με απορία. Δεν θυμάμαι να έχω γράψει κάτι για τους «εργαζόμενους». Αυτός ο όρος μου φαίνεται εντελώς αόριστος. Ποιοι είναι οι εργαζόμενοι; Αν εξαιρέσουμε μερικούς εισοδηματίες (και πόσοι είναι αυτοί;) όλοι εργαζόμενοι είμαστε. Πώς θα μπορούσε κανείς να γράψει κάτι που να περιλαμβάνει από τον σκουπιδιάρη μέχρι τον βιομήχανο κι από την νοικοκυρά ως τον Πρόεδρο του Άρειου Πάγου;

Όμως σε δεύτερη σκέψη νομίζω πως ο όρος, όπως τον χρησιμοποιεί η Αριστερά, πάει να υποκαταστήσει την παλιά έννοια του προλεταριάτου. Οπότε βέβαια δεν μπορείς να αποκαλέσεις τον εργοστασιάρχη «εργαζόμενο» κι ας εργάζεται μερικές φορές πιο σκληρά κι από τον τελευταίο του εργάτη.

Πάντα θεωρούσα άδικη αυτή τη διάκριση. Διότι υπονοεί ότι στην πραγματικότητα μόνον οι εργάτες, οι χειρώνακτες και οι ακτήμονες αγρότες εργάζονται πραγματικά, ενώ όλοι οι άλλοι πλουτίζουν άκοπα. Είναι ένας δικηγόρος εργαζόμενος; Ένας έμπορος; Ένας γιατρός;

Το ότι αυτή τη στιγμή οι διευθυντές κλινικών του ΕΣΥ παίρνουν 60 ευρώ μεροκάματο και κάνουν εικοσιτετράωρες εφημερίες χωρίς να πληρώνονται (διότι δεν υπάρχουν μεν κονδύλια, αλλά δεν μπορούν να αφήσουν τους αρρώστους να πεθάνουν) τους τοποθετεί πού;  Άκουσα προχθές στο ραδιόφωνο κάποιον που απολύθηκε να λέει: «Και καλά εγώ θα γυρίσω στο χωριό μου. Εκείνο το αφεντικό μου σκέπτομαι που έμεινε μόνο στο μαγαζί και τον κυνηγάει η εφορία, το ΙΚΑ, η Τράπεζα…». Είναι αυτό το αφεντικό εργαζόμενος; Ή ως αφεντικό ανήκει αυτονόητα στους κεφαλαιοκράτες και εκμεταλλευτές;

Πολλοί έχουν γράψει ύμνους στην εργατιά. Αλλά το δράμα του μικρομεσαίου, του ελεύθερου επαγγελματία που περιμένει μάταια τον πελάτη, του ιδιοκτήτη που πληρώνει χαράτσια για δυο ξενοίκιαστα διαμερίσματα, του εμπόρου που πουλάει κάτω από το κόστος για να δει μετρητό – ποιος το έχει περιγράψει;

Οι μόνοι για τους οποίους αμφιβάλλω αν είναι εργαζόμενοι – παρόλο που προβάλλονται έτσι – είναι οι εργατοπατέρες. Αυτοί, περισσότερο κι από τους καπιταλιστές, αποζούν από την εργασία των άλλων. Κι έχουν μεταβάλλει την Ελλάδα σε ένα δίκτυο συντεχνιών που βραχυκυκλώνει και εμποδίζει κάθε αλλαγή. Αν ο άγνωστός μου κύριος εννοούσε αυτούς, τότε είχε δίκιο. Εναντίον αυτών των (δήθεν) εργαζόμενων και έγραψα, και γράφω και θα γράφω.