Υπάρχουν πολλές Ελλάδες – ίσως όσες και Έλληνες. Ο καθένας βλέπει τη χώρα του με διαφορετικό τρόπο. Όσο οι εικόνες αυτές μοιάζουν, δεν είναι κακό, εμπλουτίζει την εμπειρία. Φτάνει οι διαφορές να μην γίνονται τόσο μεγάλες, που οι άνθρωποι να μην μπορούν να συνεννοηθούν.
Ο συνομήλικός μου συνταξιούχος, που αυτοκτόνησε στην πλατεία Συντάγματος, ζούσε σε μία Ελλάδα που, όπως έγραψε, την κυβερνούσε «η κατοχική κυβέρνηση Τσολάκογλου». Αυτή τον οδήγησε στην απελπισία και την αυτοκτονία. Κλείνει το σημείωμά του καλώντας τους νέους να πάρουν τα όπλα και να κρεμάσουν ανάποδα στην Πλατεία Συντάγματος τους «εθνικούς προδότες».
Αυτή δεν είναι η ίδια χώρα στην οποία ζω εγώ. Δέχομαι ότι κυβερνήθηκε από πολιτικούς κακούς, ιδιοτελείς, διεφθαρμένους και ανίκανους – αλλά όχι από προδότες. Στην παρουσία των ξένων, δεν βλέπω «δυνάμεις κατοχής». Το ότι μερικοί από αυτούς εκπροσωπούν ξένα συμφέροντα είναι εύλογο, αλλά κατοχή σημαίνει άλλο πράγμα. Την έζησα και ξέρω.
Μπορεί να είναι κανείς εναντίον του Μνημονίου γιατί περιέχει λάθος μέτρα, γιατί είναι αναποτελεσματικό, γιατί δεν λαμβάνει υπόψη του τις ιδιαιτερότητες της χώρας. Άλλο αυτό όμως – κι άλλο να θεωρείς το Μνημόνιο ως σχέδιο εξόντωσης της Ελλάδας που επεξεργάστηκαν οι εχθροί μας.
Ποιοι είναι οι εχθροί μας; Η Τρόικα εκπροσωπεί τα 187 κράτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τα 27 κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα 17 της Ευρωζώνης. Όμως η Γερμανία προσφέρεται να τα αντικαταστήσει όλα στο φαντασιακό των Ελλήνων, μια και είναι η μεγαλύτερη δύναμη στην Ευρώπη και βαρύνεται με το παρελθόν της ναζιστικής κατοχής.
«Κατοχική Ελλάδα»; Όταν οι αποκλίσεις γίνονται τόσο μεγάλες, δεν μπορεί να γίνει ούτε διάλογος ούτε πολιτική διαπραγμάτευση. Το χάσμα που χωρίζει τις απόψεις δεν γεφυρώνεται. Γιατί, πέρα από τις παραστάσεις, υπάρχουν και τα συναισθήματα. Η μία στάση είναι ποτισμένη με πάθος και μίσος. Πώς να συζητήσεις;
Το να ρίχνουμε το φταίξιμο στους ξένους είναι παλιά τακτική που αποσείει τις δικές μας ευθύνες. Όταν όμως φτάνει στο σημείο να δημιουργεί μιαν άλλη πραγματικότητα, τα πράγματα γίνονται σοβαρά. Προϋπόθεση για την επίλυση κάθε προβλήματος είναι η διάγνωση της αιτίας. Φταίνε οι ξένοι – ή εμείς; Η Κατοχή ή η σπατάλη; Και η λύση είναι επανάσταση ή μεταρρύθμιση; Ανάμεσα στις κρεμάλες και την διαπραγμάτευση, υπάρχει χάος.
Καλή Ανάσταση!