Ήδη από το 1826, πριν ακόμα ελευθερωθεί η Ελλάδα, ο Ανδρέας Κάλβος είχε διατυπώσει με σαφήνεια την σημερινή αντι-μνημονιακή μας τάση:
«Καλύτερα, καλύτερα / διασκορπισμένοι οι Έλληνες / να τρέχωσι τον κόσμον / με εξαπλωμένην χείρα / ψωμοζητούντες / παρά προστάτες νάχωμεν…»
Μη δεν είναι αυτό και το σημερινό μας δίλλημα; Ή προστάτες (δανειστές) – ή γινόμαστε φτωχοί ζητιάνοι.
Παλιά υπόθεση. Πριν ακόμα ελευθερωθούμε, με δανεικά ζούσαμε. Και συνεχίσαμε για όλη μας την ιστορία. Ποτέ δεν καταφέραμε να μη χρωστάμε. Φταίμε εμείς; Φταίνε οι ξένοι;
Πολλοί ρίχνουν όλο το φταίξιμο στους ξένους. Τόσο τους αποστρέφονται που μπορεί να συμφωνούσαν με τον Καλβο, όταν στο ίδιο ποίημα γράφει:
«Κι αν ο Θεός και τ’ άρματα / μας λείψωσι, καλύτερα / πάλιν να χρεμετίσωσι / στον Κιθαιρώνα Τούρκων / άγριαι φοράδες».
«Κάλλιον φακιόλιον Τούρκου…» που έλεγε και ο Νοταράς, πριν από την Άλωση.
Αυτή η αντιπάθεια που κρατάει από το Σχίσμα και την Τέταρτη Σταυροφορία κατέχει ακόμα πολλούς Έλληνες. Και παραβλέπει πως αυτοί οι «προστάτες» συχνά μας ωφέλησαν. Ακόμα και την ανεξαρτησία μας σε αυτούς την χρωστάμε. Η Επανάσταση είχε λήξει, ο Ιμπραήμ είχε σβήσει κάθε εστία αντίστασης. Μας απελευθέρωσαν (στην πρώτη ανθρωπιστική επέμβαση της ιστορίας) μας έδωσαν μετά τα Επτάνησα, μας έσωσαν από ταπεινωτικό αφανισμό το 1897 – για να μείνουμε μόνο στον περασμένο αιώνα. Το ότι η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος της περιοχής που πολλαπλασίασε την έκτασή του, δεν έγινε παρά τη θέλησή τους…
Ακούω τώρα τις αντιδράσεις όλων όσοι διαμαρτύρονται για το «Γερμανικό Μοντέλο» που πάνε να μας επιβάλουν (όχι μόνο σε μας – σε όλη την Ευρωζώνη). Και αναρωτιέμαι: τι το κακό έχει; Παμπάλαια η παροιμία: «μην απλώνεις τα πόδια σου έξω από το πάπλωμα». Αυτό είναι το Γερμανικό μοντέλο. Όχι μεγαλύτερο έλλειμμα από 3% το χρόνο. Οι Γερμανοί που το εφαρμόζουν, ευημερούν. Ποια είναι η εναλλακτική πρόταση; Ο δανεισμός; Είδαμε πού οδηγεί.
Ορθολογικό μοντέλο είναι αυτό – όχι Γερμανικό. Κι αν ήμασταν τόσο έξυπνοι όσο νομίζουμε, θα μπορούσε να λέγεται Ελληνικό. Διότι η λογική (λέμε πως) σε αυτή τη χώρα γεννήθηκε.
