Η κρίση εξαφανίζει τις γιορτές. Πέρασαν Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά και δεν τα κατάλαβα. Τώρα το ημερολόγιο λέει απόκριες. Κι εγώ θυμάμαι Μίλτο Σαχτούρη:
«Μακριά σʼ ένʼ άλλο κόσμο γίνηκε αυτή η αποκριά…».
Ακόμα και στην κατοχή, στον πόλεμο που περιγράφει ο ποιητής, υπήρχαν στιγμές που ξέδινες. Τώρα το άγχος, η οργή, η ανασφάλεια, ο φόβος… δεν σε αφήνουν στιγμή.
«Το βράδυ βγήκε το φεγγάρι
αποκριάτικο
γεμάτο μίσος
το δέσαν και το πέταξαν στη θάλασσα
μαχαιρωμένο.
Μακριά σʼ ένʼ άλλο κόσμο γίνηκε αυτή η αποκριά».
Κι όταν επικρατήσει μία τέτοια σκοτεινιά χάνεις όχι μόνο το κέφι – αλλά και την δύναμη. Την δύναμη να αντιδράσεις, να παλέψεις, να πολεμήσεις.
Να πολεμήσεις τι; Όχι το μνημόνιο, δεν είναι αυτό ο εχθρός. Είναι πολύ απλοϊκό να το βάλεις στόχο. Διαβάζω για «το μνημόνιο του μίσους» και αναρωτιέμαι πόσο αφελείς είναι μερικοί. Λες και οι άνθρωποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας έχουν μαζί μας προηγούμενα και θέλουν να μας εξοντώσουν.
Το μίσος είναι η εύκολη λύση. Μισούμε την Μέρκελ, βρίζουμε τον Πάγκαλο, τον Παπανδρέου και βγάζουμε το άχτι μας. Και μετά; Αυτά δεν οδηγούν πουθενά.
Θα επαναλάβω κάτι που έγραψα πριν ενάμιση χρόνο. Πέρα από οικονομική, η κρίση αυτή είναι πολιτιστική. Είναι η κουλτούρα, η νοοτροπία, η στάση μας απέναντι στον κόσμο, που την δημιούργησε. Αν δεν αλλάξει αυτή, όλες οι λύσεις (τα δάνεια, οι επιμηκύνσεις, τα επιτόκια) είναι μπαλώματα. Μετά από δύο αιώνες πρέπει να αποφασίσουμε πού ανήκουμε. Είμαστε οργανωμένοι και παραγωγικοί Δυτικοί, ή ράθυμοι και χύμα Ανατολίτες; Δεν μπορούμε να ζούμε την ζωή των πρώτων, με την παραγωγικότητα των δεύτερων.
Κρύες απόκριες φέτος. Μέσα κι έξω βοριάς. Είναι γεγονός ότι οι φτωχοί στις Βραζιλιάνικες φαβέλες γιορτάζουν καλύτερα το καρναβάλι. Κι εμείς; Ας επιλέξουμε: Θέλουμε να ζούμε όπως η Δύση; Οφείλουμε να σκεπτόμαστε, να δημιουργούμε και να παράγουμε όπως η Δύση. Αλλιώς ας επιστρέψουμε στην πατροπαράδοτη ολιγάρκεια των προγόνων μας, που την έβγαζαν με ελιά και κρεμμύδι. Την αντέχουμε;