Η Μπουμπουλίνα, η Δραγώνα, η Ρεπούση… (21.01.10)

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΟΥ 22ΟΥ ΑΙΩΝΑ:

Το εμφύλιο μίσος είναι ίσως η σταθερότερη αξία της ελληνικής ιστορίας. Αγωνιστές του ‘21, Τρικουπικοί και Δηλιγιαννικοί, Βενιζελικοί και Βασιλόφρονες, αριστεροί και δεξιοί. Στις αρχές του 21ου αιώνα το πάθος συνόδευε τις αντιπαραθέσεις ανάμεσα στους φανατικούς πατριώτες (οι αντίπαλοι τους αποκαλούσαν «Ελληναράδες») και τους εκσυγχρονιστές  ή ευρωπαϊστές (ευρωλιγούρηδες ή πουλημένοι).

Οι πατριώτες αγωνίζονταν να κρατήσουν την παραδοσιακή αντίληψη της ελληνικής ιστορίας και θρησκείας, συντηρώντας ακόμα και μύθους που είχαν αποδειχθεί εσφαλμένοι από την ιστορική έρευνα – όπως π. χ. το «κρυφό σχολειό». Οι εκσυγχρονιστές προσπαθούσαν να φέρουν τα αποτελέσματα της ιστορικής και κοινωνικής έρευνας στην εκπαίδευση. Αυτό προκαλούσε οξύτατες αντιδράσεις των πατριωτών που π. χ. θεωρούσαν οποιαδήποτε επιστημονική ανάλυση της έννοιας του έθνους ως ιερόσυλη. Γι αυτούς το έθνος (και ιδιαίτερα το ελληνικό) ήταν  μεταφυσική, υπερβατική αξία.

Δύο γυναίκες επιστήμονες έτυχε να στοχοποιηθούν ιδιαίτερα σε αυτή τη διένεξη: η ψυχο-κοινωνιολόγος Θάλεια Δραγώνα και η ιστορικός Μαρία Ρεπούση. Τα ονόματά τους ήταν κόκκινο πανί για τους πατριώτες.

Πίσω από αυτήν την αντίδραση κρυβόταν καχυποψία και παραδοσιακός αντιδυτικισμός. Κυκλοφόρησαν νέες θεωρίες συνωμοσίας. Αυτές οι απόπειρες ήταν μέρος ευρύτερου σχεδίου για τον αφελληνισμό των ελλήνων και τον συστηματικό αφανισμό του ελληνικού έθνους. Έτσι οι κυρίες Ρεπούση και Δραγώνα ονομάστηκαν πράκτορες ξένων δυνάμεων και μίσθαρνα όργανα ξένων κέντρων. Τις τύλιξε η λάσπη.

Η Ελλάδα τελικά δεν αφανίστηκε και ο εκσυγχρονισμός προχώρησε – έστω και διστακτικά. Στο διηνεκές ματς νεωτεριστών – παραδοσιακών νικάνε συνήθως οι πρώτοι, γιατί η χώρα δεν μπορεί να κλειστεί σε γυάλα. Αλλά οι νίκες είναι δύσκολες και αφήνουν πίσω δυσφορία και μνησικακία. Οι τολμηρές κυρίες εκσυγχρονίστριες, για τους μεν έγιναν ηρωίδες ενός εσωτερικού απελευθερωτικού αγώνα (απελευθέρωσης από τους μύθους και τις αγκυλώσεις του παρελθόντος) για τους δε παρέμειναν ύποπτα πρόσωπα. Ή Μπουμπουλίνες ή Νενέκοι. Έτσι είναι οι Έλληνες – ή του ύψους ή του βάθους. Και πάντα του πάθους.