Οι εκδόσεις «Πόλις» μου κάνουν την τιμή να μου στέλνουν τα βιβλία τους. Επίλεκτοι τίτλοι, προσεγμένη εμφάνιση – μου έχουν δώσει αφορμή και για προβληματισμό και για απόλαυση.

Ανοίγοντας όμως τον φάκελο της τελευταίας αποστολής τους, τινάχτηκα σαν να με δάγκωσε φίδι. Επρόκειτο για την ελληνική μετάφραση του (πολυμεταφρασμένου και πασίγνωστου) βιβλίου του Paul Krugman: The Conscience of a Liberal, το οποίο είχα ήδη διαβάσει στο πρωτότυπο. Αυτό που με τίναξε ήταν η απόδοση του τίτλου. Ο (βαθύτατα και συνειδητά) φιλελεύθερος Krugman, στα ελληνικά έγινε «προοδευτικός». (Πώς λέμε της Αριστεράς και της Προόδου;). Και ο τίτλος: «Η Συνείδηση ενός Προοδευτικού».

Δεν ξέρω αν για την αλλαγή ευθύνεται ο μεταφραστής (ο σοβαρός και επαρκής Α. Δ. Παπαγιαννίδης) ή οι εκδότες. Την θεωρώ όμως χαρακτηριστική για την νεοελληνική ιδεολογική στρέβλωση. Η λέξη «φιλελεύθερος» στη γλώσσα μας έχει γίνει σχεδόν βρισιά. Η ευγενέστερη ιδεολογία, που ξεπήδησε από τον Διαφωτισμό (άλλη βρισιά) και τείνει στην χειραφέτηση και απελευθέρωση του ανθρώπου, έχει τόσο συκοφαντηθεί, που έγινε λέξη ταμπού. Της έχει κολλήσει και το προσδιοριστικό «νέο-», το οποίο υπονοείται ακόμα κι όταν μιλάμε για τον κλασικό ανθρωπιστικό φιλελευθερισμό. (Αιώνες πριν υπάρξουν νέο-φιλελεύθεροι).

Οι αριστεροί ξεχνάνε πως κι αυτοί είναι παιδιά του διαφωτισμού και του ορθολογισμού και φοβούνται πια τόσο την ελευθερία, που ξορκίζουν και την ιδεολογία της. Και τώρα, ένας σοβαρός εκδοτικός οίκος, αντί να βοηθήσει στην διασαφήνιση των εννοιών, εκδίδει ένα κλασικό ήδη βιβλίο του σύγχρονου φιλελευθερισμού, με ένα παραπλανητικό τίτλο που τοποθετεί τον Krugman κάπου κοντά στον Τσίπρα και τον Αλαβάνο.

Διότι δυστυχώς και η λέξη «προοδευτικός» έχει καταληφθεί στην Ελλάδα από την Αριστερά (η οποία έχει πάψει να προοδεύει εδώ και πολλές δεκαετίες).

Έτσι, με την παράλειψη και την παραποίηση λέξεων, χρωματίζεται εντελώς λανθασμένα ένα σημαντικό βιβλίο. Ο αναγνώστης που θα προχωρήσει θα περιπέσει σύντομα σε ιδεολογική σύγχυση. Κρίμα.