Μετά τη παρακολούθηση μερικών έργων των Φεστιβάλ μας αυτό το καλοκαίρι, κατέληξα σε νέα πρόταση: Να ιδρυθεί Ένωση Προστασίας Θεατών (όπως Καταναλωτών) για να προστατεύει τους θεατές (αλλά και τους συγγραφείς) από την μεγαλομανία και την παράνοια των σκηνοθετών.

Κάποτε ο σκηνοθέτης απλώς ερμήνευε το έργο του συγγραφέα. Η ερμηνεία μπορεί να ήταν συντηρητική ή μοντέρνα, πιστή ή ελεύθερη – αλλά ήταν παράσταση ενός συγκεκριμένου έργου. Μπορεί να άλλαζε η εποχή ή τα κοστούμια, να πρόσθεταν μουσική, πρωτότυπα σκηνικά ή φωτισμούς αλλά το έργο έμενε κυρίαρχο. Το αναγνώριζε ο διαβασμένος θεατής όπως θα το αναγνώριζε και ο συγγραφέας του (αν ζούσε).

Όμως κάποια στιγμή οι σκηνοθέτες χειραφετήθηκαν. Στην αρχή άρχισαν να αγνοούν τις οδηγίες του συγγραφέα, λέγοντας πως αυτοί γνωρίζουν καλύτερα τις βαθύτερες προθέσεις του. Έτσι άρχισαν να παρερμηνεύουν τα έργα κατά την δική τους αντίληψη θεωρώντας πως ο συγγραφέας δεν είχε τολμήσει – αλλά αυτοί μπορούν.

Το επόμενο στάδιο ήταν η πλήρης παράκαμψη του συγγραφέα. Δεν μας ενδιαφέρει πια το έργο – το θεωρούμε σαν απλή αφορμή για να συνθέσουμε κάτι δικό μας, για να εκφραστούμε εμείς. Απελευθερώθηκαν και από την όποια παράδοση στο ανέβασμα και την ερμηνεία και επιδόθηκαν σε ένα ανταγωνισμό εφευρετικότητας και πρωτοτυπίας. Η σκηνοθεσία ως αυθύπαρκτη τέχνη, δηλαδή η σκηνοθεσία για την σκηνοθεσία.

Και φτάνουμε στην τελευταία φάση, που τόσο απολαύσαμε φέτος. Η σκηνοθεσία ΕΝΑΝΤΙΟΝ του έργου. Η σκηνοθεσία ως υπονόμευση, αναίρεση, ακύρωση της συγγραφικής δημιουργίας.   

Ένα είδος πνευματικής τρομοκρατίας είναι αυτό. Ζώνεσαι τα εκρηκτικά σου και τινάζεις τον συγγραφέα στον αέρα. Σκεφθείτε τον άνθρωπο που δεν είχε δει ούτε διαβάσει τα φετινά μεγάλα έργα του αρχαίου και ευρωπαϊκού ρεπερτορίου και τα έβλεπε για πρώτη φορά. Δεν θα καταλάβαινε τίποτα.

Αλλά και εμείς, που ξέραμε τα έργα, καταλάβαμε μόνον ένα μεγαλομανή ναρκισσισμό μαζί με απόλυτη περιφρόνηση προς τον δημιουργό. Τόσος μόχθος, έξοδα και ταλαιπωρία (των θεατών) για το Εγώ των ελάχιστων;