Έβλεπα μία εκπομπή στο γαλλικό TV5. Ρεπορτάζ από την Τυνησία. Εκεί μερικοί χαροκαμένοι γονείς έχουν κάνει ένα σύλλογο και προσπαθούν να πείσουν τους νέους να μην αποτολμήσουν τον θαλάσσιο δρόμο για την προσφυγιά. Όλοι τους έχουν χάσει ένα ή δύο παιδιά σε τραγικό ναυάγιο, όπως το τελευταίο στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα.
Οι συζητήσεις στο ρεπορτάζ είχαν μεγάλο ενδιαφέρον. Από την μία μεριά η φωνή της λογικής: επικίνδυνο το πέρασμα, μεγάλη η πιθανότητα να σε φάνε τα ψάρια. Κι αν επιζήσεις θα σε κλείσουν σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης που το λένε σταθμό υποδοχής. Κι αν μία στα χίλια καταφέρεις να βγεις, σε περιμένει παράνομη ζωή, πείνα, ανεργία και εκμετάλλευση. (800.000 σκλάβοι ζουν στην Ευρώπη, γράφει το Σπίγκελ).
Από την άλλη πλευρά η εμμονική μανία της φυγής. Δεν είναι ζωή αυτή εδώ! Δεν υπάρχει μεροκάματο, ούτε ένα το μήνα. Πεινάμε, ζητιανεύουμε, ξεφτιλιζόμαστε. Καλύτερα να μας φάνε τα ψάρια παρά να συνεχίσουμε έτσι.
- Μα εδώ έχεις τους γονιούς σου, θα σου δίνουν ένα κομμάτι ψωμί.
- Ποιους; Πεινάνε κι αυτοί – δεν τους βλέπεις;
Παρακολουθώντας την εκπομπή καταλάβαινες το απόλυτο αδιέξοδο. Ένας στους χίλιους μετανάστες πετυχαίνει κάτι – αλλά αυτός γίνεται πρότυπο για όλους όσοι ονειρεύονται να ζήσουν όπως οι «Ευρωπαίοι» που βλέπουν στην τηλεόραση. Μετά την «Αραβική Άνοιξη» οι περισσότερες αραβικές χώρες (και ιδιαίτερα η Τυνησία) περνάνε τέτοια οικονομική κρίση που μπροστά τους ακόμα και οι άνεργοι της Ευρώπης μοιάζουν Κροίσοι . Άλλες χώρες όπως η Σομαλία, η Ερυθραία, το Σουδάν και φυσικά η Συρία, βρίσκονται σε συνεχή εμφύλιο. Εκεί δεν είναι μόνο η πείνα αλλά και η επιβίωση το κίνητρο. Φεύγουν για να σωθούν.
Πώς θα μπορέσει η Ευρώπη να αντέξει σε αυτά τα αλλεπάλληλα κύματα κατατρεγμένων εισβολέων; Η κατάσταση σήμερα είναι χειρότερη από ποτέ: η απελπισία των φτωχών, πεινασμένων και κυνηγημένων, έχει φτάσει στο απροχώρητο. Μέσα σε κάθε σκεπτόμενο και ευαίσθητο Ευρωπαίο συγκρούονται δύο επιχειρήματα: το ανθρωπιστικό και το οικονομικό. Ναι, είναι άνθρωποι σαν κι εμάς κι αξίζουν μία καλύτερη τύχη. Αλλά αν σκαρφαλώσουν όλοι μαζί, στο καράβι που λέγεται Ευρώπη, θα βουλιάξει – όπως τα σαπιοκάραβα των δουλεμπόρων. Θα πάμε στον βυθό όλοι μαζί, φιλάνθρωποι και φασίστες.
Η σωστή μέθοδος που είναι να τους βοηθήσεις να αναπτύξουν την χώρα τους, να παράγουν πλούτο ώστε να μην πεινάνε, χρειάζεται δεκαετίες. Αυτοί πεινάνε τώρα! Και η πείνα δεν αναβάλλεται. Ούτε οι σφαίρες του εμφύλιου. Έτσι, συνεχίζουν να έρχονται. Αδιέξοδο!