Ο φίλος μου ο κύριος Παράδοξος ήταν στις κακές του και τις ανάποδες. Κι έτυχε, εκείνη τη μέρα, να έρθει κάποιος κοινός φίλος, ειρηνιστής, που του πρότεινε να μιλήσει σε μια συγκέντρωση για την ειρήνη.

“Βρε σεις”, του είπε ο Παράδοξος, “μυαλό δεν βάλατε ακόμα! Προχθές κόντεψε να γίνει πόλεμος — κι εσείς ακόμα το ίδιο βιολί! Δεν είδατε πως ξεκινάει το κακό; Δεν είδατε πως εμείς, το πιο φιλειρηνικό έθνος (πέντε κινήματα ειρήνης, πρωτοβουλία των Έξι, διακηρύξεις!), κοντέψαμε να πιαστούμε στα χέρια με το γείτονα!"

“Μα, έφταιγε αυτός!”.

“Πάντα κάποιος φταίει. Οι άλλοι πιστεύουν ότι φταίμε εμείς. Δεν έχει αυτό σημασία. Σημασία έχει ότι ένας πατάει τη σκανδάλη — και να καταστροφές και νεκρά παλικάρια και μάνες μαυροφορούσες. Για λίγα βαρέλια πετρέλαιο κι ένα εθνικό φιλότιμο. Ξορκίζονται αυτά με συνέδρια και διαδηλώσεις;”.

“Μα κι εμείς για την ειρήνη αγωνιζόμαστε!”.

“Λάθος! Δεν πρέπει να πολεμάτε για την ειρήνη αλλά κόντρα στον πόλεμο. Και παραπέρα: κόντρα στις αιτίες του πολέμου! Την ειρήνη όλοι τη θέλουμε. Και την υγεία όλοι τη θέλουμε κι όμως αρρωσταίνουμε. Και με το να μαζέψουμε υπογραφές υπέρ της υγείας δεν θα γίνουμε πιο υγιείς. Εσείς νομίζετε πως θα νικήσετε τον καρκίνο με τα πλακάτ. Όχι! Μόνο άμα εντοπίσετε τις αιτίες της αρρώστιας και τις εξαφανίσετε — τότε θα νικηθεί.

“Δεν σας είδα όμως να μάχεστε τις αιτίες. Δεν σας είδα να στηλιτεύετε τις διακρίσεις, τον εθνικισμό, τη μισαλλοδοξία! (Ίσα-Ίσα που κι εσείς τσακώνεστε με τους ειρηνιστές του άλλου δόγματος! Ωραίο παράδειγμα!). Δεν σας είδα να μιλήσετε για τα συμφέροντα, την πλεονεξία, τις οικονομικές κομπίνες που προκαλούν τους πολέμους. Δεν σας είδα να επικρίνετε τους εξοπλισμούς στη δική σας αυλή — μόνο οι εξοπλισμοί των άλλων σας πειράζουν! Ούτε σας είδα να διαδηλώνετε μπροστά σε ένα δικό μας στρατόπεδο η εργοστάσιο όπλων ! Αν δεν ήσασταν αφελείς, θα 'λεγα πως είσαστε βαλτοί. Αποπροσανατολίζετε τον κόσμο!”.

“Δηλαδή είμαστε άχρηστοι;”.

“Και βλαβεροί. Τελικά, είτε το καταλαβαίνετε είτε όχι, παίζετε το παιχνίδι των δυνάμεων της εξουσίας, αυτών που σε τελευταία ανάλυση δημιουργούν τους πολέμους. Αλίμονο! Η υπόθεση της ειρήνης είναι πολύ σοβαρή για να την εμπιστευθούμε στους ειρηνιστές! Δεν ξορκίζεται, ο πόλεμος με εκδηλώσεις, ούτε ο καρκίνος με μαγικά”.

“Μα τα πυρηνικά;”.

“Τα πυρηνικά, ρομαντικέ μου φίλε, έχουν φέρει περισσότερη ειρήνη στον κόσμο από όλα τα κινήματα ειρήνης μαζί. Αν δεν μας προέκυψε ακόμα ο Τρίτος Παγκόσμιος στα πυρηνικά το χρωστάμε. Γιατί, σε ρωτάω, δεν έχει γίνει ούτε αψιμαχία ανάμεσα σε πυρηνικές δυνάμεις; Γιατί τρέμουν την πυρηνική ισχύ. Να τα διώξουμε; Συμφωνώ. Τα μισώ και τα φοβάμαι όσο κι εσύ. Πες πως το καταφέρνουμε! Αν δεν εξοβελίσουμε και τη φιλοπόλεμη διάθεση —η τεχνογνωσία υπάρχει— ξαναγίνονται σε λίγες μέρες! Κι αν δεν γίνουν ισόρροπα — χαθήκαμε !”.

“Καλά σας λένε Παράδοξο”, μουρμούρισε ο φίλος.

“Καλύτερα Παράδοξος και παράξενος παρά παράλογος, παραδόπιστος και παράσιτος. Βρε συ, θα πήγαινες να πολεμήσεις τους Τούρκους;”.

“Και βέβαια θα πήγαινα!”.

“Σωστά! Κι εγώ θα πήγαινα. Αλλά εγώ δεν είμαι ειρηνιστής. Εσύ όμως; θα έτρεχες να παραιτηθείς από το κίνημα πριν επιστρατευθείς; Η θα έμπαινες στη μάχη, κρατώντας όπλο και πλακάτ;”.

“Μα ο αμυντικός πόλεμος...”.

“Πρόσεχε! Ποιος αποφασίζει αν ένας πόλεμος είναι αμυντικός; Στα ιστορικά βιβλία του, το κάθε έθνος έχει πάντα δίκιο. Όχι, φίλε μου, για τον ειρηνιστή δεν υπάρχουν καλοί και κακοί πόλεμοι. Η τους καταδικάζεις όλους, η τους νομιμοποιείς όλους!”.

“Και τότε τι; Να γίνω λιποτάκτης;”.

“Να καταλάβεις τι πραγματικά θα πει πόλεμος και γιατί γίνεται. Κι αφού το καταλάβεις, να τα βάλεις με τις πραγματικές αιτίες. Ένα παράδειγμα: τώρα, γιατί θα πολέμαγες;".

“Μα... για την πατρίδα”.

“Ωραία! Αν όμως πατρίδα σου ήταν ο κόσμος, με ποιόν θα πολεμούσες; Στην αρχαία Ελλάδα τρωγόντουσαν η Αθήνα με τη Σπάρτη. Τώρα, που ανήκουν στο ίδιο κράτος, δεν έχουν τίποτα να μοιράσουν. Άντε, λοιπόν, αντί να παραβιάζεις ανοιχτές πόρτες προπαγανδίζοντας την ειρήνη, κοίτα να ξεδιαλύνεις αυτά που χωρίζουν τους ανθρώπους και τους κάνουν να σκοτώνονται αναμεταξύ τους. Και — για δες ! Μην είσαι ανυπόμονος ! Θα χρειαστούνε αρκετές γενιές! Δυο χιλιάδες χρόνια ο Χριστός δεν έδιωξε το μίσος. Ακόμα η Εκκλησία του ευλογεί τα όπλα!”.

12.4.1986