Τα τελευταία χρόνια φίρμες ταπεινές - αλλά και άλλες, πιο γνωστές - αποκτήσανε ξαφνικά αυτοκίνητα με μεγάλη ιπποδύναμη σε τιμές λογικές. Με λιγότερα από εικοσιπέντε χιλιάδες ευρώ (για όσους δεν προσαρμόστηκαν ακόμα - οκτώμισι εκατομμύρια) αγοράζετε εκατόν ογδόντα πολύ ζωηρά άλογα. Με λίγο περισσότερα παίρνετε διακόσια δέκα. Αυτό έγινε κυρίως χάρη στον κινητήρα passe-partout της Volkswagen. Ξέρετε, τον 1,8 λίτρα που σε μορφή τούρμπο κυκλοφορεί σε έξι διαφορετικές εκδοχές και ιπποδυνάμεις, μέσα σε δεκάδες αμαξώματα από τέσσερις μάρκες.
Δεν μπορώ παρά να επικροτήσω αυτή την εξέλιξη, αφού η μεγαλύτερη ιπποδύναμη δεν είναι μόνο παράγοντας απόλαυσης αλλά και ασφάλειας. Όμως υπάρχει μία παλιά και ελαφρώς άσεμνη παροιμία που λέει ότι "τα μεταξωτά βρακιά θέλουν κι επιδέξιους κώλους". Δεν αρκεί να αποκτήσεις ίππους, πρέπει να ξέρεις και να ιππεύεις...
Η ύπαρξη αυτών των μοντέλων έχει δημιουργήσει μία νέα κατηγορία οδηγών. Τους ονομάζω: "οι νεόπλουτοι των ίππων" γιατί συμπεριφέρονται με επιδεικτικό και νεοπλουτίστικο τρόπο. Σαν κάτι ανθρώπους που κέρδισαν ξαφνικά το λαχείο, ή σαν τους προνομιούχους του Χρηματιστηρίου (όταν ανθούσε), έχουν γεμίσει από πλούτο (ίππων) και δεν ξέρουν να τον διαχειριστούν. Ταυτόχρονα έχουν φουσκώσει από οίηση και νομίζουν ότι όλα τα αυτοκίνητα στον δρόμο πρέπει να σπάνε, να παραμερίζουν, να τσακίζονται, προκειμένου να περάσει η αυτού μεγαλειότης.
Βέβαια και οι κάτοχοι των μικρών GTI οδηγούν με επιθετικό τρόπο. Αλλά είναι καλύτεροι οδηγοί, συνήθως νέα παιδιά, που ξέρουν από αυτοκίνητα. Ελέγχουν το δρόμο και το αμάξι και είναι σε θέση να κρίνουν που τους παίρνει και που όχι. Σπάνια θα δεις τον οδηγό ενός Saxo VTI, Punto GT, Peugeot Rally να οδηγεί άτσαλα.
Αντίθετα, ο "νεόπλουτος των ίππων", είναι συνήθως μεσόκοπος οικογενειάρχης, που ξαφνικά απέκτησε μεγάλη δύναμη - ιπποδύναμη. "Η δύναμη διαφθείρει - και η απόλυτη δύναμη διαφθείρει απόλυτα" είπε κάποιος σοφός. Το αυτό συμβαίνει και με την ιπποδύναμη.
Κατεβαίνει λοιπόν στην Εθνική Οδό, ο νεόπλουτος, πιάνει την αριστερή λωρίδα και αρχίζει να αναβοσβήνει τα φώτα σε όλα τα προπορευόμενα αυτοκίνητα - μακάρι και να είναι Impreza Sti. Κι αν δεν τσακιστούν να του αδειάσουν την λωρίδα, περνάει από δεξιά, κάνει σφήνες, μουντζώνει, βρίζει - και γενικά φέρεται σαν χούλιγκαν.
Κάποια στιγμή θα αφήσει την Εθνική (όπου τα πράγματα είναι πιο εύκολα) και θα μπει σε διαδρομή με στροφές. Κι αν συνεχίσει να θεωρεί τον εαυτό του παντοδύναμο θα βρεθεί σύντομα σε κανένα χαντάκι (ας ελπίσουμε όχι σε γκρεμό). Δεν φταίει το αμάξι - ίσα-ίσα που αυτά τα μοντέλα έχουν καλό κράτημα. Είναι ότι οι πολλοί ίπποι απαιτούν σεβασμό. Και αυτόν δεν τον διαθέτουν οι νεόπλουτοι και άπειροι οδηγοί.
"Άπειροι;" θα ρωτήσετε; "Μα αυτοί οι άνθρωποι οδηγούνε πολλά χρόνια". Ναι, αλλά τι; Άλλο είναι να κινείς ένα κουβαδάκι με 60 ίππους κι άλλο να αποκτήσεις ξαφνικά τους στάβλους της Βασίλισσας Ελισάβετ.
Υπάρχει λοιπόν κάτι χειρότερο από το να μην έχεις αρκετούς ίππους: να έχεις περισσότερους από όσους μπορείς να ελέγξεις. Η οδήγηση είναι διαδικασία ελέγχου ενός πολύπλοκου συστήματος με πολλές παραμέτρους. Πρέπει να τις γνωρίζεις όλες και να τις αξιολογείς ξανά και πάλι, κάθε στιγμή. Αν χρησιμοποιείς το αυτοκίνητο μόνο σαν μέσο μεταφοράς, πάλι πρέπει να ξέρεις πολλά - αλλά η καθημερινή πείρα μπορεί να σου τα μάθει. Αν όμως θέλεις να αξιοποιήσεις εκατόν ογδόντα ή διακόσια δέκα άλογα, πρέπει να γνωρίζεις πολύ περισσότερα - και, ακόμα πιο σημαντικό, να είσαι συγκεντρωμένος, συντονισμένος και γυμνασμένος σαν αθλητής. Η γρήγορη οδήγηση είναι άθλημα - και μάλιστα από τα πιο απαιτητικά.
Πώς να τα εξηγήσω όμως αυτά στον κύριο που έρχεται πίσω μου αναβοσβήνοντας υστερικά τα μεγάλα φώτα; Πατάω γκάζι, εξαφανίζομαι, και του δίνω το πρώτο μάθημα: Υπάρχει πάντα ένα πιο γρήγορο αυτοκίνητο. Αρχή της γνώσης είναι η ταπεινοφροσύνη. Μετά έρχεται ο σεβασμός. Αν έχει λίγο μυαλό θα καταλάβει πως δεν είναι ο άρχοντας των αλόγων - αλλά ο μαθητευόμενος της δύναμης. Και πως αυτό το σχολείο δεν σταματάει ποτέ.