Τον περασμένο μήνα έκανα το πιο ετεροκίνητο ταξίδι της ζωής μου. Για δεκαπέντε ημέρες δεν οδήγησα καθόλου. Μεταφερόμουν σαν πακέτο. Μία διαδικασία που μισώ. Με κάνει να νιώθω αδρανές υλικό. Τα μεταφορικά μέσα ήταν: αεροπλάνο, λεωφορείο (αστικό και υπεραστικό), τραίνο, τραμ, ταξί - αλλά και (για πρώτη φορά) νοικιασμένη λιμουζίνα με σοφέρ.
Σας παρουσιάζω τον James.
Το πλήρες του όνομα είναι James Orourke. Ιρλανδέζικο (στην καταγωγή) αλλά ο James είναι Σκοτσέζος από το Dundee - και μιλάει μόνο Σκοτσέζικα. Με βοήθησε να εκπληρώσω ένα από τα όνειρα της νιότης μου - να περπατήσω στις όμορφες όχθες (σκοτσέζικα: bonnie banks and bonnie braes) του Loch Lomond. Της μεγαλύτερης (πενήντα δύο χιλιόμετρα μήκος) και ωραιότερης λίμνης στη Σκοτία.
Μερικοί τόποι υπάρχουν μέσα μας πολύ πριν να τους δούμε. Από διαβάσματα, αφηγήσεις, ταινίες και τραγούδια. Η Σκοτία ήταν ένας από αυτούς. Μεγάλωσα διαβάζοντας τα μυθιστορήματα του Walter Scott και του Robert Louis Stevenson - και τραγουδώντας λαϊκά Σκοτσέζικα: Annie Laurie, Loch Lomond. Σίγουρα το έχετε ακούσει. Με συγκινούσε πάντα το τελευταίο τετράστιχο:
Oh I'll take the high road and you'll take the low road
And I'll be in Scotland before ye!
But me and my true love, will never meet again
On the bonnie, bonnie banks of Loch Lomond.
(Εγώ θα πάρω τον επάνω δρόμο και εσύ τον κάτω δρόμο, και θα φτάσω στην Σκοτία πριν από σένα - αλλά εγώ και η αληθινή μου αγάπη δεν θα ξανασυναντηθούμε ποτέ, στις όμορφες, όμορφες όχθες του Loch Lomond).
Πενήντα χρόνια μετά, αξιώθηκα να περπατήσω σε αυτές τις καταπράσινες όχθες - συντροφευμένος από τον άψογο James.
Ποτέ παλιότερα δεν έτυχε να νοικιάσω αυτοκίνητο με οδηγό. Αλλά ο καιρός στην Σκοτία ήταν απαίσιος (άνοιξε μόνο όταν γυρίζαμε) και η προοπτική να οδηγήσω ανάποδα δεξιοτίμονο με γλίτσα δεν ήταν πολύ ευχάριστη. Έτσι, αντί να νοικιάσω (όπως σκόπευα) έψαξα για chauffeur service. Ο πρώτος μου ζήτησε 200 λίρες συν ΦΠΑ για μισή μέρα. Ο δεύτερος ήταν ο James. Με ρώτησε αν θέλω Mercedes S ή C. Του είπα ότι ήμασταν δύο άτομα και μας έφτανε και μία Α. Μου ζήτησε 50 λίρες.
Την άλλη μέρα μας περίμενε στο lobby του ξενοδοχείου, στητός, ντυμένος σκούρα μπλε στολή και με το ομοιόχρωμο κασκέτο κάτω από την μασχάλη. Η Mercedes C200 γυαλισμένη και άψογη.
Ο James μου έδειξε τι θα πει επαγγελματικό ήθος οδηγού. Όχι μόνο δεν βαρυγκωμούσε, όπως θα έκανε ένας Έλληνας στην θέση του (που θα σιχτίριζε την μοίρα του να υπηρετεί) αλλά ήταν υπερήφανος για την δουλειά του και για την στολή του. (Κανείς δεν τον υποχρέωνε να φοράει το κασκέτο - αλλά ποτέ δεν το άφηνε). Αξιοπρεπής, ευγενέστατος, περιποιητικός, λιγόλογος. Εκτός και αν τον ρωτούσες, οπότε ήταν πρόθυμος να εξηγήσει τα πάντα.
Η πρώτη επαφή με την λίμνη ήταν απογοητευτική - έβρεχε καταρρακτωδώς και η επιφάνεια του νερού ήταν καλυμμένη από πυκνή ομίχλη. Ο James μας είπε (δεν βλέπαμε τίποτα) ότι υπάρχουν τριάντα επτά νησιά και νησάκια με σπίτια, κάστρα, μαρίνες, ξενοδοχεία... Κάναμε την διαδρομή της δυτικής όχθης και μετά πήγαμε στο (ωραιότατο) Inveraray.
Κι εκεί μία έκπληξη: Το εστιατόριο του παλιού ξενοδοχείου ήταν γεμάτο βιβλία. Όλοι οι τοίχοι καλυμμένοι με σκούρα ξύλινα ράφια που φιλοξενούσαν ωραιότατες χρυσόδετες εκδόσεις. Αλλά όχι για διακόσμηση: τα βιβλία είχαν δουλευτεί, ήταν όλο σημειώσεις και σημάδια εντατικής ανάγνωσης. Βιβλία τουλάχιστον πέντε γενεών, αν πρόσεχε κανείς τις χρονολογίες έκδοσης. Κάποιος στην οικογένεια πρέπει να ήταν πάστορας - γιατί υπήρχαν πολλά θεολογικά και φιλοσοφικά.
Αυτά σε ένα χωριουδάκι επτακοσίων κατοίκων γνωστό μόνο για το κάστρο και την φυλακή του.
Εντωμεταξύ είχε βγει ήλιος. Στην επιστροφή η λίμνη έλαμπε με ομορφιά που ξεπερνούσε όλα τα τραγούδια. Ο James επέμενε να μας την ξαναδείξει - κι ας είχε περάσει προ πολλού η μισή του μέρα. Με δυσκολία δέχθηκε στο τέλος της διαδρομής μία προσαύξηση της αμοιβής του.
Μας αποχαιρέτισε σκοτσέζικα, στητός και περήφανος, σαν να ήταν τουλάχιστον ο Braveheart...