Το Φιατάκι της Φώφης είναι σίγουρα ουδέτερο – αλλά θα πήγαινε η γλώσσα σας να βάλετε το ουδέτερο άρθρο μπροστά σε μία Ρολς; Θα λέγατε ποτέ ΤΟ Ρολς-Ροϋς, ΤΟ Τζάγκουαρ, ΤΟ Φεράρι, ΤΟ Πόρσε; Ιεροσυλία! Όλα αυτά τα μοντέλα είναι θηλυκά. Γυναίκες. Ή, μάλλον, Κυρίες.

Η γλώσσα κάτι θέλει να μας πει με αυτή τη διάκριση. Οι ακριβές λιμουζίνες και τα ακόμα πιο ακριβά σπορ αυτοκίνητα είναι πάντα θηλυκά. Αντίθετα όσο, πιο φτηνό είναι ένα αμάξι τόσο πιο …ουδέτερο είναι. Δεν θα λέγατε ποτέ ΜΙΑ Φίατ, ΜΙΑ Νίσαν, ΜΙΑ Χιουντάι.  Ενώ H Πεζό είναι εταιρία, ΤΟ Πεζό είναι αυτοκίνητο.

Γιατί άραγε; Έχει σχέση με την τιμή; (Σίγουρα οι γυναίκες κοστίζουν – αλλά τόσο άγρια;). Έχει σχέση με την προσωπικότητα; Με τις απαιτήσεις και τα καπρίτσια; Όταν πρωτοανακάλυψα αυτή την γλωσσική διαφορά, είχα σκεφθεί (κάπως επιπόλαια) ότι οι μεγάλες ντίβες της αυτοκίνησης, δεν θα μπορούσε παρά να ανήκουν εκεί που συνωστίζονται όλες οι πριμαντόνες. Στον χώρο της θηλυκής ευαισθησίας (και υστερίας).

Είχα κάνει αυτή την πρώτη διαπίστωση σε ένα άρθρο μου πριν πολλά χρόνια (δεκαέξι, αν θυμάμαι καλά). Χωρίς πολλά σχόλια και αναλύσεις είχα γράψει πως τα αυτοκίνητα δεν έχουν μόνο ψυχή αλλά και φύλο, πράγμα που πιστοποιείται από την γλώσσα.  Είχα δώσει και μερικά παραδείγματα – παρατηρώντας ταυτόχρονα πως τα καλά αυτοκίνητα έτειναν να είναι θηλυκού γένους.

Χρειάστηκε όμως πολύς χρόνος και αρκετές δεύτερες σκέψεις για να καταλάβω την βαθύτερη αιτία αυτής της διαφοροποίησης που, αυτόματα και ασυνείδητα, κάναμε όλοι. Χρειάστηκε να εισδύσω βαθιά στα μυστικά της φυλετικής ταυτότητάς των οχημάτων και των ανθρώπων, για να καταλάβω (για άλλη μία φορά) πόσο σοφότερη από εμάς είναι η γλώσσα.

Πρώτα πρέπει να πω, ότι σε αυτή την περίπτωση οι διακρίσεις είναι αντίστροφες. Αν στη ζωή οι γυναίκες υπόκεινται στους άνδρες (ή, τέλος πάντων, έτσι διαδίδουν) στα αυτοκίνητα, τα θηλυκά έχουν καταφανώς το επάνω χέρι. Είναι τα πιο δυνατά, τα πιο όμορφα, τα πιο γρήγορα και – όπως ήδη παρατηρήσαμε – τα πιο ακριβά. Ούτε για πλάκα δεν μπορούμε να μιλήσουμε εδώ για «ασθενές» φύλο. Συγκρίνονται σε ιπποδυνάμεις (και κόστος) Η Φεράρι με ΤΟ Φιατάκι ή Η Πόρσε με ΤΟ Λάντα;

Αλλά η βαθύτερη αιτία της διαφοράς ανάγεται στην σχέση του ιδιοκτήτη με το αυτοκίνητό του. Η γλώσσα, διαφοροποιώντας τα γένη, εκφράζει δύο τύπους δεσμού ανάμεσα στον άνθρωπο και το όχημα. Η μία ανήκει στον χώρο της λογικής – ενώ στην άλλη στο συναίσθημα.

Το ουδέτερο αυτοκίνητο είναι εργαλείο – το θηλυκό, πάθος. Το ένα σε πάει στην δουλειά σου, το άλλο (ή μάλλον η άλλη) σε ξελογιάζει και σε παρασύρει σε ταξίδια και βόλτες. Το ένα είναι συνεταίρος και συνεργάτης - το άλλο γκόμενα. Το ένα το συμπαθείς επειδή σε βολεύει και σε εξυπηρετεί – την άλλη την ερωτεύεσαι τρελά κι ας σε ταλαιπωρεί. Της συγχωρείς όλα τα καπρίτσια, τις αδιαθεσίες, τις αδυναμίες – ενώ στο καημένο το ουδέτερο δεν επιτρέπεις την παραμικρή λιποταξία. Το να περνάει μία Φεράρι τη μισή της ζωή στα συνεργεία είναι σχεδόν φυσικό – αλλά ποιος θα το ανεχόταν από ένα Γκολφ;

Φυσικά μπορείς να ερωτευτείς και ένα ουδέτερο κουβαδάκι (ιδιαίτερα αν είναι το πρώτο σου αυτοκίνητο). Αλλά είναι ένας έρωτας εξ ανάγκης – όπως ο σεξουαλικά πεινασμένος έφηβος ερωτεύεται την πρώτη γυναίκα που θα του καθίσει. Όμως, όσο  ερωτευμένος κι αν είναι ο ιδιοκτήτης ενός μικρού και ουδέτερου, θα το παράταγε σύξυλο αν του προσφέρανε μία Πόρσε. Όταν σου κλείσει το μάτι η ντίβα, τι πιθανότητες επιβίωσης έχει η καθημερινή σου φιλεναδίτσα; Όλη η λογοτεχνία είναι γεμάτη από παρόμοια ρομάντζα.

Να λοιπόν γιατί τα ξεχωριστά αυτοκίνητα είναι θηλυκά. Για να μπορούνε να τα ερωτεύονται οι οδηγοί και ιδιοκτήτες τους. Οι οποίοι, την εποχή που διαμορφώθηκε η γλωσσική διαφοροποίηση, ήταν αποκλειστικά άνδρες. Και θέλανε τα αγαπημένα τους αυτοκίνητα να είναι γκόμενες.

Σε ένα τεύχος αφιερωμένο στις γυναίκες, τι πιο ταιριαστό, από τα αυτοκίνητα που έγιναν γυναίκες …