Η ΕΙΔΗΣΗ με περίμενε έξω από την πόρτα.
Το πρώτο κίτρινο φύλλο. Το φθινόπωρο - με σκέψεις φθοράς.
Στον δρόμο, ένα βρέφος. 'Οταν θα είναι ώριμος άνδρας, εγώ δεν θα υπάρχω. Φθόνος.
Παλιά στο φθινόπωρο ανήκε και η φθίση. Τώρα η φθίση θεραπεύεται. Αλλά το φθινόπωρο δεν έχει γιατρειά.
Γιατί, κάτω από τα ώριμα φρούτα και τα πλούσια χρώματα, η εποχή αυτή δεν παύει να είναι αρρώστεια. Η μόνη τελεσίδικη.
ΠΑΡΑΤΗΡΩΝΤΑΣ ένα κίτρινο φύλλο.
"Οίη περ φύλλων γενεή, τοίη δε και ανδρών." Τρεις χιλιάδες χρόνια πριν, τις ίδιες σκέψεις, ο 'Ομηρος.
Πόσα φθινόπωρα ακόμα; Είκοσι; 'Ενα; Τριάντα; Τι άγρια ρωσική ρουλέτα!
Ωστόσο, πρέπει να κοιτάω το κίτρινο φύλλο. Χρησιμεύει σαν μέτρο. Υποδεικνύει την σωστή κλίμακα. Ο αρχαίος άρχοντας που έβαζε τον σκλάβο να του φωνάζει: "θυμίσου πως είσαι θνητός!" ήταν άνθρωπος σοφός.
Θυμήσου. Και μετά σκέψου την επικαιρότητα, τα θέματα της πρώτης σελίδας. Ξαφνικά, όλα υποχωρούν, χάνονται στο βάθος.
Ενώ στο πρώτο πλάνο έρχονται τα λίγα ταπεινά που αγαπάς - αυτά είναι η αλήθεια. Τώρα νιώθεις τι αξίζει, τι σε κρατάει ζωντανό: η αφή, η θαλπωρή, το πάθος. Και ζείς διπλά.
ΤΟ ΚΑΘΕ ΕΤΟΣ είναι μικρογραφία ζωής. Αρχίζει με τις ημέρες να μεγαλώνουν και τελειώνει στην έκλειψη του φωτός. Το φθινόπωρο είναι η τελευταία δύναμη της ζωής.
Ποτέ οι χυμοί δεν είναι τόσο πυκνοί όσο τις μέρες των κίτρινων φύλλων.
Η φθορά βέβαια θα κερδίσει - αλλά ωραίος ο χρυσός της δύσης!
Απαισιόδοξος; Αγαπώ την (μαχόμενη) απαισιοδοξία μου. Μπορεί να μην είναι ευχάριστη, είναι όμως έντιμη. Δεν κοροϊδεύω κανένα, ούτε καν τον εαυτό μου.
Σίγουρα, δεν την συνιστώ σε όλους. Δεν αντέχεται εύκολα. "Ο άνθρωπος δεν σηκώνει πολλή πραγματικότητα", γράφει ο 'Ελιοτ.
Αλλά την λίγη που αντικρύζει, οφείλει να την σέβεται.
ΖΟΥΜΕ σε μιάν εποχή που παράγει, συσκευάζει, εμπορεύεται το ψέμα. Ζηλεύω τους παραγωγούς ψεύδους - αυτοί τουλάχιστον γνωρίζουν τι πουλάνε. Εμείς; Η αλήθεια έχει πολλά πρίσματα. Συνεχώς διασπάται. Οι πληροφορίες είναι άπειρες. Ο έντιμος δεν ξέρει αν ξέρει.
Και να ήθελα δεν θα μπορούσα να σας διαφωτίσω γιά τα μεγάλα θέματα, τα πρωτοσέλιδα. Γνωρίζω πολλές εκδοχές γιά το καθένα - αλλά όχι την μία.
Κάποτε την αλήθεια την ξεστομίζανε οι τρελοί του χωριού. Μα τώρα κι αυτοί εγκλωβίστηκαν. Ούτε η αλήθεια της τρέλας δεν έχει πέραση.
Γι αυτό, με αηδία και απόγνωση, ξεφεύγω από τα επίκαιρα θέματα. (Καλύτερα: "επίκαιρα ψέματα"). Επιστρέφω στις ανεπίκαιρες αλήθειες. Αυτές ισχύουν. 'Οπως το κίτρινο φύλλο. Δηλώνει μοίρα πανάρχαιη, νόμο σιδερένιο. Θα παρέλθουμε, όλοι, "οίοι φύλλων γενεή." Τρομοκράτες, γραφειοκράτες, όλοι φεύγουμε.
(Μακάριοι όσοι ελπίζουν σε μελλοντικές ζωές και παραδείσους! Πάντως, αν μπορούσα να πιστέψω, θα διάλεγα το όραμα του Μωάμεθ. Ουρί και πιλάφια με θέλγουν περισσότερο από ασώματες ψαλμωδίες.)
ΑΣ ΜΗΝ ΑΚΟΝΙΖΟΥΝ τους κονδυλοφόρους "οι τα φαιά φορούντες". Δεν είμαι άπιστος - μόνο δύσπιστος. Εικάζω. Ψάχνω. Ρωτάω. 'Ομως το φύλλο παραμένει πραγματικό και αμείλικτο.
Μαραίνεται αλλά θυμάται την άνοιξη. Πεθαίνει αλλά περιμένει την άνοιξη. Κι ας μην το αφορά. Θα είναι εκεί άλλα φύλλα, πράσινα, νέα. Κάτι θάχει συμβάλλει κι αυτό στην παρουσία τους. 'Εστω και μόνο σαν λίπασμα. Παρελθούσα η μέλλουσα ζωή.
ΤΑ ΞΕΡΑ ΦΥΛΛΑ. Ποιητές, χρονογράφοι, τραγουδοποιοί - χρόνια τώρα. Σε σημείο να μην τολμάς να πλησιάσεις το θέμα. Κοινότοπο. (Ε! κι έπειτα; 'Ολα τα μεγάλα θέματα είναι κοινότοπα - αλλά πρωτότυπος ο εκάστοτε άνθρωπος.)
Κάθε φορά το κίτρινο φύλλο είναι είδηση. Είναι νέο. 'Οπως κάθε γενεά που το αντιμετωπίζει. 'Οπως κάθε φθινόπωρο. 'Ολα ξανάρχονται αλλά τίποτα δεν είναι ίδιο.
Από τα καινούργια συναισθήματα και τα παλαιά κείμενα γεννήθηκε κι αυτό που έγραψα. Κι ίσως κάποτε (μεγάλη τιμή) χρησιμέψει κι αυτό γιά λίπασμα.
Στο κάθε πράσινο φύλλο ζούνε όλα τα κίτρινα που λησμονήσαμε.