Eκατόν εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά την Επανάσταση, πού βρισκόμαστε τώρα;
Υλικά δεν πάμε άσχημα: είμαστε το μόνο κράτος της περιοχής που μεγάλωσε συστηματικά. Πολλαπλασιάσαμε την έκτασή μας στο διάστημα αυτό - παρά τις ιδεοληψίες μας για τον μόνιμο κατατρεγμό μας από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Το βιοτικό μας επίπεδο είναι το υψηλότερο και οι επιδόσεις μας στον πολιτισμό μάλλον καλές, σε σχέση με τους γείτονές μας.
Εκεί που δεν προοδεύσαμε είναι στην νοοτροπία.
Με αφορμή την εθνική εορτή ας μιλήσουμε για το "εθνικό φρόνημα". Με τις λέξεις αυτές δεν αναφέρομαι στον ενδημούντα παρ' ημίν εθνικισμό - αλλά στην ψυχική κατάσταση του έθνους. (Αυτή που στον αθλητικό χώρο ονομάζεται βαρβαριστί "ψυχολογία": η ομάδα έχει καλή ψυχολογία, κλπ).
Λοιπόν η "ψυχολογία" των Ελλήνων όσο πάει και χειροτερεύει. Αν ξαπλώναμε ως έθνος στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή, θα ξεδιπλώναμε μία ασταθή, διχασμένη και ανώριμη προσωπικότητα - με κύρια χαρακτηριστικά την ανασφάλεια και την παράνοια. Βλέπουμε παντού συνωμοσίες, νιώθουμε από παντού απειλές. Δυσκολευόμαστε να ανεχθούμε την παρουσία του Άλλου - ακόμα και του δικού μας ομοεθνούς και ομόθρησκου, πόσο μάλλον του αλλοεθνούς και αλλόθρησκου.
Το χειρότερο είναι πως τα χαρακτηριστικά μας αυτά δεν τα συνειδητοποιούμε, ακόμα και τη στιγμή που τα επιβεβαιώνουμε: Αντιδρούμε π.χ. βιαιότατα στις κατηγορίες του Καθολικού Αρχιεπισκόπου για διακρίσεις σε βάρος των Ελλήνων Καθολικών - διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα ότι πράγματι "ένας Ελληνας δεν είναι πραγματικός Έλληνας όταν δεν είναι ορθόδοξος". Το φαινόμενο θα ήταν αστείο, αν δεν προκαλούσε τρόμο.
Αλήθεια πόσα Ελληνόπουλα θα ακούσουν στους πανηγυρικούς που εκφωνούνται αυτές τις μέρες πως οι μεγαλύτεροι οπλαρχηγοί του 21, αυτοί στους οποίους καταθέτουν στεφάνια, ήταν Αρβανίτες - δηλαδή Αλβανοί, περιφρονημένοι Αλβανοί, που δεν μιλούσαν καν Ελληνικά; Και πως η Ορθόδοξη Εκκλησία όχι μόνο δεν ευλόγησε την Επανάσταση αλλά την πολέμησε και προσπάθησε να την καταπνίξει;
Αλλά βέβαια και η ιστορία χρησιμοποιείται σε αυτή τη χώρα ως ιδεολογικό όπλο. Δεν ενδιαφέρει η αλήθεια, όσο η συντήρηση μύθων χωρίς τους οποίους ο ανασφαλής Έλληνας δεν μπορεί να υπάρξει. Αν λοιπόν στην επιφάνεια δείχνουμε "ευρωπαίοι", στην νοοτροπία παραμείναμε αθεράπευτα Βαλκάνιοι - τα ίδια με μας πράττουν συστηματικά και οι γείτονές μας.
Η ψυχολογική ανασφάλειά μας είναι ο μεγαλύτερος εχθρός μας. Μας εμποδίζει να φερόμαστε ψύχραιμα και έξυπνα στην εξωτερική μας πολιτική, μας παραδίδει βορά σε κάθε λαϊκιστή πολιτικό, μας κάνει επιθετικούς και αδιάλλακτους.
Είμαστε πάντα παιδιά όπως είχαν πει πριν χιλιάδες χρόνια οι Αιγύπτιοι ιερείς ("αεί παίδες") αλλά κακομαθημένα παιδιά. Περιμένουμε "ειδική" μεταχείριση από τους όλους, όποιος δεν κολακεύει τις αδυναμίες μας ονομάζεται "ανθέλλην", δεν θέλουμε να έχουμε υποχρεώσεις αλλά μόνο δικαιώματα - χωρίς όμως να αποδεχόμαστε και τα δικαιώματα του διπλανού μας.
Και φυσικά δεν θέλουμε να πληρώνουμε φόρους. Εκατόν εβδομήντα τέσσερα χρόνια μετά την επανάσταση του 21, η μόνη κίνηση που ενώνει τους Έλληνες είναι η επανάσταση των φοροφυγάδων...