ΠΕΡΙ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΕΩΝ Ο ΛΟΓΟΣ! Αυτόν το μήνα θα σας αφηγηθώ τα πάθη των αναβαθμίσεών μου – ενδίδοντας έτσι και στις παραινέσεις μερικών από τους αναγνώστες που μου γράφουν: «λιγότερη φιλοσοφία και θεωρία και περισσότερα πρακτικά πράγματα».
Και πρώτα μία βασική συμβουλή – μην ακολουθήσετε το παράδειγμά μου! Αν θέλετε να αναβαθμίσετε τον υπολογιστή σας σε πολλά σημεία, πουλήστε τον (αν βρείτε αγοραστή), ή πετάξτε τον και αγοράστε έτοιμο, καινούργιο. Θα σας έρθει φτηνότερα (ναι, ακόμα κι αν τον πετάξετε). Ένα-ένα τα συστατικά θα σας κοστίσουν 20 με 30% περισσότερο από τα ίδια εξαρτήματα μέσα στο έτοιμο μηχάνημα. Αυτό έχει να κάνει προφανώς με την οικονομία κλίμακος που πετυχαίνουν οι εταιρίες όταν αγοράζουν μαζικά και την διαφορά χονδρικής και λιανικής.
Και τότε, θα ρωτήσετε, γιατί δεν το κάνω έτσι κι εγώ; Εμ, εδώ μπαίνει το μεράκι ή, αν προτιμάτε, το βίτσιο. Θέλω να έχω την απόλαυση του δημιουργού (άντε του συναρμολογητή) να έχω την ικανοποίηση πως ένα-ένα πράγμα που προσθέτω δουλεύει σωστά. Να πειραματίζομαι (η συμβία μου λέει να βασανίζομαι, ως μαζόχας) να βρίσκω λύσεις και να έχω στο τέλος την απόλαυση πως αυτό το μηχανάκι με το οποίο συζώ, το έφτιαξα με τα χεράκια μου.
Εσείς όμως, αν δεν είστε μολυσμένοι με τον ιό του μαστροχαλαστή, αγοράστε έτοιμο πράγμα. Θα γλιτώσετε χρήματα – αλλά και την ταλαιπωρία που προτίθεμαι να σας περιγράψω. Επιπλέον θα έχετε και κάποια εγγύηση σε περίπτωση βλάβης. (Ενώ εγώ, μόνο στον εαυτό μου θα μπορώ να προσφεύγω…)
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΠΡΩΤΗ: Το κύριο σύστημά μου (του σπιτιού μου – έχω άλλα δύο: στο εξοχικό, στα Κιούρκα, περί του οποίου αργότερα – και ένα φορητό) είχε μείνει πολύ πίσω. Σας το είχα γράψει και σε περασμένο τεύχος: ήμουν ακόμα στον Athlon 1.2, μνήμη μονής ταχύτητας στα 133MHz, κάρτα οθόνης GeForce2. Παλαιοντολογικά πράγματα!
Περίμενα λοιπόν να κυκλοφορήσει ο νέος Athlon XP στα 2700+ για να ξεκινήσω την αναβάθμιση. Δυστυχώς δεν μπόρεσα να τον πετύχω στην εκδοχή boxed (με ψήκτρα και ανεμιστήρα). Ήρθαν ελάχιστα κομμάτια. Είναι λίγο ακριβότερος αλλά (όπως θα δείτε) σε γλιτώνει από μεγάλη ταλαιπωρία.
Γιατί πάλι Athlon και όχι Pentium; Καλή ερώτηση, μια και το ένα από τα δύο βασικά επιχειρήματα υπέρ της AMD έχει πάψει να ισχύει. Πραγματικά, οι τιμές των Athlon έχουν ανέβει (500 € κόστισε ο δικός μου) και οι διαφορές κόστους δεν είναι πια τόσο χτυπητές. Το δεύτερο επιχείρημα – η ταχύτητα – εξακολουθεί πάντα να ισχύει. Ο 2700+ (που στην πραγματικότητα είναι χρονισμένος στα 2167 GHz) τρέχει πιο γρήγορα στις περισσότερες εφαρμογές από τον Pentium στα 3.06!
Το βασικό ζητούμενο ήταν να αλλάξουν η μητρική κάρτα, ο επεξεργαστής, η μνήμη και η κάρτα οθόνης, χωρίς να χρειαστεί format ο σκληρός δίσκος. Δεν άντεχα την ταλαιπωρία να τον ξαναστήσω από την αρχή, με δεκάδες εφαρμογές και προγράμματα. Αυτό πρέπει να πω ότι πέτυχε, πολύ πιο ομαλά από ότι φανταζόμουνα. Ίσως βοήθησε και η συγγένεια των εξαρτημάτων. Από Athlon σε Athlon (έστω και ΧΡ) και από εκεί όλα τα άλλα Asus για ομοιογένεια. Από μητρική Asus Α7V133 σε Asus A7V8X, από κάρτα γραφικών Asus V7700 (GeForce 2GTS) σε Asus V8440 (με GeForce 4 TI). Βέβαια τα Windows XP με ειδοποίησαν αμέσως ότι άλλαξα μηχάνημα και πρέπει να κάνω νέα ενεργοποίηση. (Αυτό συμβαίνει πάντα εφόσον αλλάξουν περισσότερα από τρία βασικά συστατικά). Αλλά η ενεργοποίηση έγινε πολύ ομαλά και άκοπα, μέσω Internet – ενώ φοβόμουν ότι θα έπρεπε να κάνω τηλεφωνήματα και να ζητάω κωδικούς, μια και αυτό το αντίτυπο των ΧΡ είχε ήδη εξαντλήσει τα περιθώρια εγκαταστάσεων.
Και μάλιστα έγινε δύο φορές! Γιατί στην πρώτη εγκατάσταση δεν έβαλα κάρτα γραφικών της nVidia αλλά της Ati (Radeon 9000 Pro). Η οποία όμως, μετά από λίγες ώρες χρήση άρχισε να γεμίζει την οθόνη με πολύχρωμες τριχούλες, μετά με θολούρα και τέλος με …τίποτα. Κάηκε. Επεστράφη λοιπόν και αντικαταστάθηκε με μία Asus V8440 με τσιπ της nVidia. Μετά την αλλαγή της κάρτας, τα ΧΡ ξαναζήτησαν ενεργοποίηση, η οποία έγινε πάλι απρόσκοπτα, μέσω Δικτύου.
ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΗΣ ΥΠΕΡΘΕΡΜΑΝΣΗΣ. Όπως θα έχετε διαβάσει και σε άλλες στήλες του RAM, το κύριο πρόβλημα με τους επεξεργαστές της AMD είναι η ψύξη. Η νέα γενεά λεπτότερη, χτισμένη στα 13 micron θα έπρεπε να έχει λιγότερα θερμικά προβλήματα. Όμως η ταχύτητα του χρονισμού αντισταθμίζει την αρχιτεκτονική. Αν δείτε την ιστοσελίδα της AMD όπου καταγράφονται οι εγκεκριμένοι ανεμιστήρες θα δείτε ότι πολύ λίγοι είναι αυτοί που καλύπτουν τον 2700+. Και – να το πρόβλημα – κανένα από αυτούς δεν μπόρεσα να βρω στην ελληνική αγορά. (Γι αυτό σας συμβούλεψα να βρείτε τον boxed AMD).
Όταν αγόρασα τον ΧΡ2700+ από το Πλαίσιο μου πρότειναν δύο ανεμιστήρες της Glacial Tech (δεν αναφέρεται στον κατάλογο της AMD). Έναν φτηνό (τον 2310) με 8 €, που γύριζε στις 3000 στροφές, και έναν ακριβό (2400 Pro) με 40 €, στις 5000. Προτίμησα τον δεύτερο, αλλά σε δεύτερη σκέψη πήρα και τον πρώτο. (Η συλλογή μου με ανεμιστήρες και ψήκτρες ξεπερνάει τα 30 τεμάχια…). Όπως φανταζόμουνα ο γρήγορος ανεμιστήρας ήταν πολύ αποτελεσματικός, κρατούσε την θερμοκρασία του επεξεργαστή ανάμεσα στους 52 και 59 βαθμούς (η τελευταία τιμή αφορά σε βαριά παιχνίδια) αλλά έκανε φοβερό θόρυβο. (Άλλωστε το έγραφε και στο κουτί του – 37 dBA). Για μένα ένας θορυβώδης υπολογιστής είναι άχρηστος.
Απευθύνθηκα στον Πάπα της ψύξης και των κουτιών, τον κ. Αθανασακόπουλο της Checkmate (www.checkmate.gr). Μου έστειλε ένα ωραίο ψυκτικό σύστημα της Global Win (με βαριά ψήκτρα από χαλκό) καθώς και ένα αθόρυβο τροφοδοτικό της Levicom στα 550 W. Το δικό μου τροφοδοτικό, ένα εντελώς αθόρυβο από την Quiet PC ήταν 300 W και πίστευα πως χρειαζόμουν περισσότερη ενέργεια με όλα αυτά τα νέα ενεργοβόρα εξαρτήματα.
Ούτε το σύστημα της Global Win ήταν στα εγκεκριμένα της AMD. Δούλευε σε χαμηλές στροφές (3000) και ο θόρυβος που έκανε ήταν λογικός. Αλλά, όπως έδειχνε το πρόγραμμα Asus Probe, η θερμοκρασία του επεξεργαστή κυμαινόταν ανάμεσα σε 59 και 65 βαθμούς. Αυτό ήταν κάτω από το όριο συναγερμού των 72 που θέτει το πρόγραμμα και των 85 που θέτει σαν απόλυτο σύνορο η AMD. Αλλά δεν με ικανοποιούσε να βρίσκεται σχεδόν συνέχεια πάνω από τους 60 – δεν ήταν καλό για την μακροζωία του επεξεργαστή.
Να ξαναγυρίσω στο γρήγορο ανεμιστηράκι – ούτε λόγος. Εκτός από τον θόρυβο συνέβαινε με αυτό και κάτι άλλο: ανέβαζε αισθητά την θερμοκρασία της μητρικής. Ενώ κανονικά ήταν γύρω στους 30-33 βαθμούς (με όριο τους 60) ανέβαινε στους 40 και 42. Αυτό σήμαινε και υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος – πράγμα κακό για όλο το σύστημα (που επιπλέον διαθέτει και δύο πρόσθετους, αθόρυβους ανεμιστήρες κουτιού). Φαίνεται ότι διέχεε την θερμοκρασία του επεξεργαστή πάνω στο motherboard.
Εντωμεταξύ, τώρα που κατέβηκε ο θόρυβος από τον ανεμιστήρα του επεξεργαστή, ακουγόταν περισσότερο οι δύο ανεμιστήρες του μεγάλου τροφοδοτικού. Ήταν πολύ όμορφο και καλοφτιαγμένο – αλλά δεν ήταν αθόρυβο (τουλάχιστον για τα δικά μου κριτήρια και το εντελώς αθόρυβο περιβάλλον στο οποίο εργάζομαι). Ξαναμπήκε λοιπόν το πραγματικά αθόρυβο των 300W.
Και τελικά η καλύτερη λύση βρέθηκε όταν δοκίμασα το φτηνό ανεμιστηράκι Glacial Tech των 8 €! Δούλευε στις 3300 στροφές με θόρυβο μόνο 25 ντεσιμπέλ! Είναι πιο αθόρυβο από τον ανεμιστήρα της κάρτας γραφικών (άλλο κακό κι αυτό!). Κρατούσε την θερμοκρασία του επεξεργαστή ανάμεσα στους 52 και 60 βαθμούς και της μητρικής στους 31 με 33. Το φοβάμαι λίγο επειδή είναι τόσο φτηνό – αλλά προς το παρόν έλυσε το πρόβλημα!
ΘΑΥΜΑ! ΘΑΥΜΑ – ΕΓΙΝΕ ΘΑΥΜΑ! Είχα αφηγηθεί σε προηγούμενο τεύχος την προσπάθειά μου να αναβαθμίσω τον δεύτερο υπολογιστή μου (του εξοχικού), βάζοντας τα Windows XP. Είναι ένα μηχάνημα της Dell (Dimension 4300) μαύρο και εντελώς αθόρυβο, με επεξεργαστή Intel Pentium 4, 1.8GHz. που από την μάνα του είχε Windows Millennium (παρόλο που, όταν τον αγόρασα, είχαν ήδη κυκλοφορήσει τα ΧΡ). Δύο απόπειρες που έκανα είχαν τραγική κατάληξη. Στην πρώτη (σας την είχα περιγράψει) δεν δούλευε τίποτα! Αναγκάστηκα να ξαναγυρίσω στα ΜΕ. Στην δεύτερη έγινε το εξής: Το λογισμικό θεώρησε ότι είχα μόνιμα ανοιχτή ευρυζωνική (broadband) σύνδεση με το Internet και δεν επέτρεπε να δραστηριοποιηθεί καμία άλλη σύνδεση. Έβλεπε σωστά τα μόντεμ – και τα απλό και το ISDN – έκανε θετική διάγνωση, αλλά δεν μπορούσα να ενεργοποιήσω καμία σύνδεση. Ακόμα και ο μάγος (wizard) για τις νέες συνδέσεις μου επέτρεπε να χρησιμοποιήσω μόνο την broadband – η οποία, δυστυχώς, δεν υπήρχε. Πάλι επιστροφή στα ΜΕ.
Την τρίτη φορά (γαϊδουρινή επιμονή!) σκέφθηκα να βγάλω την κάρτα 1394 Firewire, διότι αυτή εμφανιζόταν ως ο φορέας της ευρυζωνικής σύνδεσης και, παρόλο που την απενεργοποιούσα, μπλοκάριζε το σύστημα. Έκανα πάλι την εγκατάσταση – αλλά καμία διαφορά. Πάλι τα ίδια. Ξανάβαλα την Firewire και περίμενα να πάει Δευτέρα για να πάρω τηλέφωνο της υποστήριξη της Microsoft. Η Knowledge Base – η βάση πληροφοριών της Microsoft – δεν με είχε βοηθήσει καθόλου.
Ξημερώνει πρωί Κυριακής και μηχανικά ξαναβάζω μπροστά τον Dell. (Πως μπορούν οι επώνυμοι κατασκευαστές να κάνουν τόσο αθόρυβα συστήματα! Δεν ακούς τίποτα. Και μόνον γι αυτό αξίζουν τα παραπάνω λεφτά τους. Ας αφήσουμε τις ευκολίες στα κουτιά τους – όλα με ράγες και έτοιμα κλιπ).
Ανοίγω λοιπόν τον Dell και – χωρίς να έχει αλλάξει τίποτα από χθες το βράδυ, όπου προσπαθούσα με τις ώρες να καταργήσω την ευρυζωνική – ξαφνικά είχε εξαφανιστεί από μόνη της. ΘΑΥΜΑ! Όλες οι συνδέσεις λειτουργούσαν σωστά. Τα υπόλοιπα (έπρεπε ορισμένα προγράμματα να επανεγκατασταθούν, να μπούνε νέοι οδηγοί – drivers – ήταν σχετικά απλά.
Φταίω λοιπόν εγώ να πιστεύω ότι οι υπολογιστές έχουν ψυχή και δική τους θέληση; Το ίδιο μηχάνημα είχε αρνηθεί πεισματικά να συνεργαστεί με το ασύρματο πληκτρολόγιο και ποντίκι της Microsoft (στο άλλο δούλευε άψογα). Δεκάδες άλλες παράλογες και απρόβλεπτες συμπεριφορές με πείθουν πως, κι αν ακόμα δεν λειτουργεί η Τεχνητή Νοημοσύνη, πάντως η Τεχνητή Ιδιοτροπία ζει και βασιλεύει!
