Από: Νίκο Δήμου

Προς: Γράφοντες

Αντίγραφο: Αναγνώστες του Έθνους

Θέμα: Το «κερατένιο» επάγγελμα

Γράφει ο Ezra Pound και μεταφράζει ο Γιώργος Σεφέρης:

«Θεέ μου, Αφροδίτη, Ερμή.../ δανείστε μου ένα μικρό καπνοπουλειό, / ή στρώστε με σε όποιο επάγγελμα / εκτός από το κερατένιο τούτο επάγγελμα του λογοτέχνη...»

Που το θυμήθηκα αυτό; Μα, διαβάζοντας δύο κριτικές για το τελευταίο βιβλίο του Μίμη Ανδρουλάκη. Η μία, στην «Καθημερινή» (21.3) από τον δοκιμιογράφο και ποιητή Γιώργο Κοροπούλη, γράφει: «το κείμενό του - με λογοτεχνικά κριτήρια - είναι σκουπίδι. Το διάβασα και ξέρω τι λέω. Είναι ανόητο, χωρίς στάλα χιούμορ και γι αυτό υποκριτικά προκλητικό - σαν τις διαφημίσεις της Benetton: η δήθεν καταγγελία ως τεχνική πωλήσεων».

Η άλλη κριτική από τον συγγραφέα και κριτικό Δημοσθένη Κούρτοβικ (Νέα, 18.3): «είναι ένας σπαρταριστός φιλοσοφικός διάλογος όπου διασταυρώνονται με λυτρωτικά και συχνά γόνιμα ανευλαβή τρόπο, προβληματισμοί γύρω από διάφορους τομείς... () ...το «Μν» έχει αναμφισβήτητα λογοτεχνικά προτερήματα, εκτός αν το νεύρο, η ανησυχία και η δραστική ευρηματικότητα του λόγου δεν συνιστούν τέτοια».

«Ανόητο» ο ένας, «χυμώδες και ερεθιστικό» ο άλλος. «Σκουπίδι» ο ένας, «από τα ελάχιστα μεταλογοτεχνικά κείμενα της σύγχρονης γραμματείας μας» ο άλλος.

Αχ - το «κερατένιο επάγγελμα του λογοτέχνη»! Ποτέ δεν ξέρεις, ποτέ δεν θα μάθεις οριστικά και τελεσίδικα αν έγραψες σκουπίδι ή αριστούργημα. Θα το αποφασίσουν άλλοι, όταν εσύ θα έχεις γίνει σκόνη. Πόσους δεν δόξασαν οι σύγχρονοί τους, για να τους θάψουν αμετάκλητα οι μεταγενέστεροι και πόσοι έζησαν μέσα στη λήθη και τους ανακάλυψε εκατό χρόνια μετά, ένας κριτικός...

Τελικά, ο πνευματικός άνθρωπος θα πρέπει να κάνει και μία χειρωνακτική εργασία. Όχι μόνο για να ξεκουράζεται από την πνευματική δουλειά. Αλλά για να απολαμβάνει την αίσθηση του τελειωμένου. Όταν φτιάχνεις ένα σκαμνί ή επισκευάζεις ένα μηχάνημα, ξέρεις τι πέτυχες. Η απόδειξη (οριστική και αναμφισβήτητη) είναι ότι λειτουργεί. Ενώ για το βιβλίο που έγραψες, δεν ξέρεις - και δεν θα μάθεις ποτέ.

Ίσως γι αυτό κι εγώ, εδώ και χρόνια, εκτός από τα βιβλία ασχολούμαι και με μηχανήματα. Και νιώθω πολύ πιο άνετα κοντά σε τεχνικούς, παρά σε καλλιτέχνες και συγγραφείς.

Φιλικά,

Νίκος Δήμου