Από: Νίκο Δήμου

Προς: 'Απαντες

Αντίγραφο: Αναγνώστες του Έθνους

Θέμα: Η ανελευθερία της ελευθερίας

Όσο πιο ελεύθερη είναι μία κοινωνία, τόσο πιο ισχυροί πρέπει να είναι οι θεσμοί που προστατεύουν και κατοχυρώνουν την ελευθερία ΟΛΩΝ. Γιατί ελεύθερη κοινωνία (και αγορά) δεν σημαίνει ότι μερικοί είναι ...πιο ελεύθεροι από τους άλλους. Ούτε η έννοια της ελευθερίας περιορίζεται στην πολιτική, ή την έκφραση γνώμης. Η ελευθερία του ατόμου περιλαμβάνει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα - πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά. Όλη την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Το πρόβλημα γίνεται σοβαρό στις κοινωνίες εκείνες που αποκτούν πολλές ελευθερίες, ενώ δεν έχουν προλάβει να αναπτύξουν τους θεσμούς εκείνους που θα προστατεύσουν από την κατάχρησή τους. Ακραίο παράδειγμα η σημερινή Ρωσία. Η οποία δεν υποφέρει λόγω καπιταλιστικής υπερβολής (όπως ισχυρίζονται μερικοί) αλλά λόγω καπιταλιστικού ελλείμματος. Διότι μην έχοντας παράδοση στην ανοιχτή κοινωνία, δεν έχει αναπτύξει τους φορείς που θα αντιταχθούν στην ασυδοσία.

Σε κάπως καλύτερη - αλλά ανάλογη - θέση βρισκόμαστε και εμείς. Π. χ.: έχουμε ελεύθερη τηλεόραση, αλλά δεν έχουμε ένα ισχυρό και αποτελεσματικό ραδιοτηλεοπτικό συμβούλιο. Που σημαίνει ότι δεν έχουμε ελεύθερη, αλλά απλά ασύδοτη τηλεόραση.

Και ο πιο ανίδεος στα φιλοσοφικά θα σας πει ότι ελευθερία δεν σημαίνει ασυδοσία. Η ελευθερία του ενός σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία (αλλά και η αξιοπρέπεια) του άλλου.

Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα στην αγορά. Όταν δεν υπάρχουν έλεγχοι, οι ισχυροί ασυδοτούν. (Και εκεί μπορεί κανείς να αναφωνήσει: «Ελλάς-Ρωσία, συμμαχία...»).

Το πόσο χρειάζονται θεσμοί ελέγχου το βλέπει κανείς παρατηρώντας την Μέκκα του καπιταλισμού και της ελεύθερης οικονομίας - τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μπορεί εμείς να νομίζουμε πως εκεί τα μονοπώλια και οι πολυεθνικές αλωνίζουν - όμως είναι το μόνο μέρος όπου ΔΕΝ υπάρχουν μονοπώλια ενώ οι πολυεθνικές τρέμουν την εφορία, τις επιτροπές ελέγχου προϊόντων (όπως την FDA, που ελέγχει τρόφιμα και φάρμακα) και τους αντιμονοπωλιακούς νόμους. Ας μην ξεχνάμε ότι το Αμερικανικό κράτος δεν δίστασε να μηνύσει (και να διαλύσει) τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας: την Στάνταρτ Όιλ του Τζων Ντ. Ροκφέλλερ το 1911 και την ΑΤ&Τ το 1982, επειδή είχαν αποκτήσει μονοπωλιακή θέση στην αγορά. Σε ανάλογη θέση βρίσκεται σήμερα η Μάικροσοφτ - παρ όλο που είναι η ισχυρότερη αμερικανική εταιρία και διευθύνεται από τον πλουσιότερο άνθρωπο της γης.

Δεν θέλει μόνο «αρετήν και τόλμην η ελευθερία» - χρειάζεται και προστασία...

Φιλικά,

Νίκος Δήμου