Πριν από χρόνια ήταν πολύ της μόδας. Ακόμα έχουν ξεμείνει μερικές πινακίδες.

«Κοινότητα Κολοπετεινίτσας: Αποπυρηνοποιημένη ζώνη». Ή: «Περιοχή χωρίς πυρηνικά».

Λες και μπορούσε η Κοινότητα Κολοπετεινίτσας ή ο Δήμος Αργυρούπολης να εγκαταστήσουν πυρηνικό αντιδραστήρα και δεν το έκαναν.

Τώρα βλέπω άλλες πινακίδες να διακηρύσσουν υπερήφανα: «Περιοχή χωρίς μεταλλαγμένα».

Και οι δύο αυτές διακηρύξεις στηρίζονται σε προκαταλήψεις – και όχι σε επιστημονικά τεκμηριωμένη άποψη. Σε δογματικά σλόγκαν που επιτάσσουν: ό,τι είναι πυρηνικό ή μεταλλαγμένο, είναι κακό. Τζιζ! Που λέμε και στα παιδάκια.

Βέβαια τώρα αρχίζουμε να αναθεωρούμε τις απόψεις μας για την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας. Διότι οι νεότεροι αντιδραστήρες είναι άπειρα πιο ασφαλείς. Tο παράδειγμα του Τσερνομπίλ δεν έχει νόημα – εκεί δεν υπήρχε ούτε ο στοιχειώδης θόλος προστασίας που απέτρεψε την ρύπανση στο ατύχημα του 3 Miles Island. Επί πλέον η νέα πυρηνική τεχνολογία αφήνει λιγότερα κατάλοιπα και τελικά αποδεικνύεται ως ο πιο οικονομικός και οικολογικός τρόπος για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. (Η αιολική και ηλιακή, μέχρι στιγμής, δεν μπορούν να παράγουν στην αναγκαία κλίμακα).

Κι όμως η κοινή γνώμη, διαποτισμένη από τα σλόγκαν είναι δογματικά καθηλωμένη. Ούτε συζήτηση για πυρηνική τεχνολογία στην Ελλάδα κι ας πληρώνουμε χρυσό το πετρέλαιο κι ας έχουμε την πιο μολυσμένη ατμόσφαιρα.

Το ίδιο συμβαίνει με τα μεταλλαγμένα. Είναι a priori καταδικασμένα – ΟΛΑ, πριν καν ολοκληρωθεί η επιστημονική τους μελέτη. Διαβάζω: «Καλλιέργειες γενετικώς τροποποιημένων προϊόντων στην Ελλάδα θα φέρουν περιβαλλοντική υποβάθμιση και σημαντικότατες οικονομικές συνέπειες, ενώ κρύβουν κινδύνους για την υγεία μας και την βιοποικιλότητα. Γι αυτό ζητούμε να κηρυχθεί η Ελλάδα χώρα ελεύθερη από τα μεταλλαγμένα».

Διαφωνώ – κάθετα.  Τέτοιοι γενικευτικοί αφορισμοί δεν ισχύουν στην επιστήμη. Βασίζονται σε εικασίες και υποψίες. Οι ερευνητές ελέγχουν μία-μία κάθε γενετική τροποποίηση. Άλλες αποδεικνύονται επιτυχείς, άλλες αποτυγχάνουν και για άλλες περιμένουμε. Το μόνο που μπορούν να σας πουν οι επιστήμονες είναι ότι επειδή μερικά από τα μεταλλαγμένα είναι καινούργια δεν γνωρίζουμε ακόμα όλες τις συνέπειες της καλλιέργειάς τους σε βάθος χρόνου. Άλλες ποικιλίες όμως καλλιεργούνται για πολλά χρόνια σε μεγάλες εκτάσεις χωρίς να συμβεί το παραμικρό από όσα καταστροφικά εξαγγέλλονται.

Σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν αν ΔΕΝ καλλιεργηθούν  μεταλλαγμένα. Αν όλη η υφήλιος καλλιεργεί φυτά που υπερέχουν (χαμηλότερο κόστος – ή υψηλότερη απόδοση – είναι ανθεκτικά σε παράσιτα και ζιζάνια, παρέχουν μεγαλύτερη διατροφική αξία) οι Έλληνες αγρότες δεν θα μπορούν να διαθέσουν το προϊόν τους και θα πεινάσουν.

Το ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά από χρόνια ελέγχων και δοκιμών, είπε τελικά «Ναι» στα  μεταλλαγμένα κάτι σημαίνει. Δεν λέω να μην είμαστε πάντοτε επιφυλακτικοί και προσεκτικοί. Δεν λέω να μην υποβάλλουμε όλες τις νέες προτάσεις σε εξονυχιστικό έλεγχο – και να απορρίπτουμε εκείνες για τις οποίες υπάρχουν αρνητικά στοιχεία. Όμως αυτές οι δογματικές και απόλυτες απορρίψεις δεν έχουν σχέση με επιστήμη αλλά με ιδεολογία ή θρησκεία.

Πραγματικά πολλοί οικολόγοι θεωρούν την Φύση (με κεφαλαίο) ιερή – κάτι σαν θεότητα. Έχουν μία θρησκευτική προσήλωση στο «φυσικό» το «αγνό» το «αυθεντικό». Αγνοούν όμως ότι τέτοιο δεν υπάρχει πια στον πλανήτη μας εδώ και πολλούς αιώνες. Η ίδια η γεωργία είναι ένας βιασμός της φύσης. Δεν την αφήνει να παράγει αυτά που θέλει, αλλά αυτά που ζητάμε εμείς. Τα μπολιάσματα, οι διασταυρώσεις, η λίπανση και ο εμπλουτισμός του εδάφους (πρακτικές χιλιετιών) έχουν ήδη «μεταλλάξει» την φύση. Τα σημερινά γενετικά τροποποιημένα δεν είναι παρά η συνέχεια μίας πανάρχαιης πρακτικής.

Η δογματική απόρριψη όλων των μεταλλαγμένων, μου θυμίζει αυτούς τους φανατικούς θρησκευόμενους που βλέπουν τους υπολογιστές σαν όργανα του Σατανά και τους κωδικούς ως σφραγίδες του 666. Η τους αντίπαλους της παγκοσμιοποίησης που όταν ο Τρίτος Κόσμος ζητάει να καταργηθούν επιτέλους οι επιδοτήσεις των αγροτών στα πλούσια κράτη – κοιτάζουν αλλού και σφυρίζουν αδιάφορα. Όσοι πραγματικά νοιάζονται για τον Τρίτο Κόσμο πρέπει να σκεφθούν σοβαρά αυτό που λένε οι επιστήμονες: ότι τα μεταλλαγμένα είναι η μόνη του ελπίδα για να χορτάσει. Όπως έγινε στην Ινδία, όπου μία νέα ποικιλία ρυζιού έκανε την χώρα (που για αιώνες λιμοκτονούσε) να είναι σήμερα εξαγωγέας.

Υπάρχει και άλλη διάσταση στο πρόβλημα: οι εταιρίες που παράγουν τα μεταλλαγμένα είναι (οι περισσότερες) Αμερικανικές. Κι εδώ μπαίνει ο παραδοσιακός αντιαμερικανισμός. Καλύτερα να απορρίψουμε το σωστό παρά να συμμαχήσουμε με τον Σατανά. Δεν μας επηρεάζει ούτε το γεγονός πως οι ίδιοι οι Αμερικανοί  τα χρησιμοποιούν από χρόνια (λετε να θέλουν να αυτοκτονήσουν;).

Προσοχή στις δογματικές αρνήσεις και στις λαϊκίστικες προσεγγίσεις. Κάποιοι, πριν από χρόνια, είχαν εισηγηθεί δημοψήφισμα για τα μεταλλαγμένα. Όμως τα επιστημονικά θέματα δεν λύνονται με ψηφοφορίες (αλλιώς ο Γαλιλαίος, στην εποχή του, θα είχε φάει πολύ μαύρο). Το απόλυτο και άκριτο ΟΧΙ στα μεταλλαγμένα ή στα πυρηνικά, είναι εξίσου λάθος με το φανατικό ΝΑΙ.

Αν οι εφημερίδες, για λόγους κυκλοφορίας (και λαϊκισμού), προσπαθούν να αντιμετωπίσουν επιστημονικά προβλήματα με προσφυγή στην λαϊκή ετυμηγορία – εμείς ας είμαστε πιο σοβαροί. Θέλετε πραγματικά οι Έλληνες να γίνουν οι παλαιοημερολογίτες της γεωργίας και της ενέργειας;