Επειδή στη χώρα μας παρεξηγούνται τα πάντα, ας δηλώσω πως έχω διαφωνήσει ανοιχτά και δημόσια με τις περισσότερες αποφάσεις της Αμερικανικής Κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο η επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου με συγκλόνισε. Αυτός ο συνδυασμός τεχνολογίας και μίσους με παγώνει ακόμα. Δεν με ενδιαφέρει αν έγινε στις ΗΠΑ και αν τα θύματα ήταν Αμερικανοί - η ουσία της πράξης παραμένει μοναδική στην ανθρώπινη ιστορία. Και βέβαια υπήρξε αφετηρία δεινών για όλη την ανθρωπότητα. Όπως κάθε τρομοκρατική πράξη, αντί να συνετίσει την εξουσία την έκανε πιο σκληρή και πιο ασύδοτη.

Τα δύο κείμενα που ακολουθούν εκφράζουν τις άμεσες αντιδράσεις μου στο γεγονός. Το πρώτο μου ζητήθηκε από την "Ελευθεροτυπία", η οποία δεν το δημοσίευσε. Εμφανίστηκε τελικά στο Greek-American Review (11.01) και ανθολογήθηκε από τον Μανώλη Βασιλάκη στο βιβλίο του "Καλά να Πάθουν!". Το δεύτερο εμφανίστηκε σε αφιέρωμα της "Απογευματινής".

ΓΡΑΜΜΑ ΣΕ ΦΙΛΟ ΟΜΟΓΕΝΗ

Αγαπητέ John (ή Γιάννη).

 Ένιωσα μεγάλη ανακούφιση όταν άκουσα την φωνή σου στο τηλέφωνο. Ήσουν τυχερός και πρόλαβες. Επτά χιλιάδες άλλοι δεν πρόλαβαν – ή δεν μπόρεσαν. Ανάμεσα τους και σαράντα τόσοι Έλληνες, δεύτερης και τρίτης γενιάς σαν και σένα.

Το θέαμα των ανθρώπων που έπεφταν σαν πέτρες στο κενό έχει χαράξει αυλάκια στην ψυχή μου. Δεν θα το ξεχάσω ποτέ.

Μου ζητάς να σου εξηγήσω γιατί οι συμπατριώτες σου, αντί να τηρήσουν ενός λεπτού σιγή στην μνήμη των νεκρών, ζητωκραυγάζουν στα γήπεδα για τον Μπιν Λάντεν.

Δεν έχω απάντηση. Νιώθω πολύ άσκημα με τα πράγματα που συμβαίνουν εδώ. Αρνούμαι να βγω στην τηλεόραση – ούτε καν την βλέπω πια. Είδα μερικές εκπομπές και αγανάκτησα.

Την τελευταία δεκαετία σε αυτή τη χώρα έχω αναρωτηθεί πολλές φορές αν είμαι εγώ τρελός ή όλοι οι άλλοι γύρω μου. Ακόμα και οι πιο σοβαροί και νηφάλιοι καταδικάζουν (συνοπτικά) το τρομοκρατικό χτύπημα, για να περάσουν αμέσως στο ΑΛΛΑ – δηλαδή για να το δικαιολογήσουν άμεσα ή έμμεσα. Κανείς δεν σκέπτεται ότι μια τέτοια πράξη δεν δικαιολογείται με τίποτα. Πως παραμένει εγκληματική, άνανδρη και αποτρόπαια – ό,τι και αν είχε προηγηθεί. Τα κακουργήματα δεν συμψηφίζονται.

Οι περισσότεροι συμπατριώτες μας είδαν την επίθεση σαν μία πράξη εναντίον των ΗΠΑ. Πρόσεξαν μόνον το εναντίον (και γι αυτό την επιδοκίμασαν). Όμως δεν ήταν μόνο μία κίνηση εναντίον – ήταν και μία κίνηση υπέρ. Υπέρ ενός άλλου τρόπου σκέψης και ζωής. Σκοτεινού και αυτοκτονικού σαν τους μεσαιωνικούς ασασίνους. Που τώρα μας απειλεί όλους.

Μου ζητάς να σου πω γιατί, από όλα τα κράτη της Ευρώπης, εμείς είμαστε οι πιο απρόθυμοι να βοηθήσουμε στον αγώνα εναντίον της τρομοκρατίας. Μα απλούστατα, γιατί είμαστε πεπεισμένοι ότι δεν μας αφορά. Γιατί εδώ και χρόνια ηρωοποιούμε τους τρομοκράτες και τους σφαγείς ως αγωνιστές της ελευθερίας. Γιατί σε γεμάτα στάδια έχουμε χειροκροτήσει όρθιοι τον Κάραζιτς. (Κάτι που δεν ξεχνάνε οι μουσουλμάνοι). Πρέπει να υπάρχει μία απόλυτη σύγχυση στα μυαλά των Ελλήνων. Οι πρόγονοί μας θεμελίωσαν τον ορθό λόγο, την δημοκρατία, την ελεύθερη σκέψη, κι εμείς ερωτοτροπούμε με το σκοτάδι.

Ο αντιαμερικανισμός είναι ο σοσιαλισμός των ηλιθίων, είχε πει ο Jacques Juilliard. Εγώ θα έλεγα πως είναι το πιστεύω των κομπλεξικών και των φθονερών. Υπάρχει απίστευτη μικρότητα και μικρόνοια στην στάση πολλών συμπατριωτών μας.

Αυτή η υποκριτική ανάγκη για (δήθεν) δικαιοσύνη που κάνει όσους μιλούν να βγάζουν τεφτέρια και να μετράνε: ναι, αλλά οι Αμερικανοί στο Βιετνάμ… στο Ιράκ… Θυμάμαι τα χρόνια που δεν τολμούσες να αναφερθείς στα δύο Ελληνικά Νόμπελ, αν δεν έβαζες δίπλα και τα Σοβιετικά Λένιν. Πολιτική Ορθότης. Μην τύχει και κλίνει η ζυγαριά και μας κακοχαρακτηρίσουν…

Εγώ θρηνώ τους ανύποπτους νεκρούς. Θρηνώ τα ορφανά και τους άλλους, που έμειναν πίσω. Θρηνώ τα ωραία κτίρια, κομψά και αστραφτερά, που έγιναν σκελετοί και στάχτη. Θρηνώ το αμερικανικό όνειρο που πληγώθηκε τόσο βαθιά. Μόνο θρηνώ αυτή την ώρα – κι ας με πούνε πράκτορα της CIA.

Για την πολιτική των ΗΠΑ και τα λάθη της έχω μιλήσει τότε που έπρεπε – και θα ξαναμιλήσω στο μέλλον. Αλλά αυτή την ώρα θρηνώ – και φοβάμαι. Όχι για μένα – εγώ κλείνω τον κύκλο μου. Φοβάμαι την απειλή που αγκαλιάζει όλο τον κόσμο. Ο άνθρωπος που, δύο δευτερόλεπτα πριν την αυτοκτονία του ζυγίζει ψύχραιμα ένα αεροπλάνο για να πετύχει την μεγαλύτερη καταστροφή, δεν αντιμετωπίζεται με τίποτα. Το ψυχρό, σοφό, δαιμονικό μίσος που ξεπερνάει και το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, έρχεται από απύθμενο βάθος. Αυτό θα είναι ο τρόμος του εικοστού πρώτου αιώνα. Η καμπάνα χτυπάει για όλους.

Φίλε, σε σκέπτομαι και σε πονάω. Δεν μπορώ να σε βοηθήσω να καταλάβεις τους Έλληνες – γιατί αυτές τις μέρες δεν τους καταλαβαίνω πια ούτε εγώ.

Με αγάπη,

Νίκος Δήμου

ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΣ

Η ανθρωπότητα (όλη – όχι μόνο οι Αμερικανοί αλλά και οι αντίπαλοί τους) δεν μπορεί να ξεπεράσει το γεγονός. Απόδειξη: οι μυριάδες θεωρίες που ξεπήδησαν για να το ερμηνεύσουν. Όπως ο άνθρωπος που έχασε πολύ αγαπημένο πρόσωπο, καταφεύγει σε θρησκεία, πνευματισμό, παραφυσικά – και είναι έτοιμος να πιστέψει και τα πιο απίστευτα, να δεχθεί και τα πιο απίθανα, μέσα στην ανάγκη του να καταλάβει – έτσι, από τις 11/9 και μετά, η ανθρωπότητα παραληρεί. Κανένα γεγονός στην ιστορία δεν έχει δεχθεί τόσες πολλές αντικρουόμενες, αντιφάσκουσες, φανταστικές, παράλογες και τερατώδεις ερμηνείες.

Ο λόγος που δεν μπορεί να ξεπεραστεί, να αφομοιωθεί ή να εξηγηθεί, βρίσκεται στην απόλυτη διάστασή του. Τίποτα το απόλυτο δεν εξηγείται: Πρόκειται για το Καθαρό Κακό – τον Απόλυτο Παραλογισμό και την Απόλυτη Άρνηση. Μηδενίζει τα πάντα: την ζωή, την ανθρωπιά, την λογική, την δημιουργία. Καταστρέφει ολοκληρωτικά χωρίς να σκέπτεται, να ρωτάει, να διαλέγεται, να αναλογίζεται. Μόνο τυφλό μίσος υπάρχει πίσω από μία τέτοια πράξη – τυφλό ακριβώς επειδή είναι απόλυτο.

Όσα γράφτηκαν ή ειπώθηκαν για αντίδραση, εκδίκηση, εκδήλωση διαμαρτυρίας (!) παραβλέπουν ακριβώς τον απόλυτο χαρακτήρα της πράξης. Αυτός της απαγορεύει να εκφράζει οτιδήποτε άλλο εκτός από το μηδέν. Μία πράξη καθαρού μίσους δεν διαλέγεται – απλά αφανίζει.

Αυτοί που ικανοποιήθηκαν με την καταστροφή (και οι καθ’ ημάς οπαδοί του «Καλά να πάθουν!») απλώς δεν κατάλαβαν τίποτα. Έδειξαν, πέρα από την μικροψυχία και τα συμπλέγματά τους, μία απύθμενη ηλιθιότητα. Αν ο μασκοφόρος εκδικητής Ζορρό, αντί να πυρπολήσει τα υποστατικά του ανάλγητου γαιοκτήμονα, έκαιγε ζωντανούς μερικές χιλιάδες αθώους – δεν θα ήταν λαϊκός ήρωας, αλλά παράφρων. Η πράξη του, στην τελική κακία της, θα ήταν απόλυτα παράλογη.

Ο θρησκευόμενος θα όφειλε να θεωρήσει την 11/9 κορυφαίο έργο του Σατανά. Μόνον ο Εωσφόρος διαθέτει το μίσος, αλλά και την απαράμιλλη μαεστρία, να φέρει σε πέρας ένα τόσο τέλειο στην κακία του εγχείρημα. Είναι – ακριβώς – το αντίστροφο ενός θαύματος. Το θαύμα είναι ο παραλογισμός του Καλού.

Ένα θαύμα μπορεί να σε κάνει να πιστέψεις. Το αντίστροφό του; Ίσως τελικά, μελετώντας την αποφράδα αυτή μέρα, να αποδεχθώ το μισό θεολογικό σύμπαν. Και, χωρίς να πιστέψω στον Θεό, να αποδεχθώ την ύπαρξη του Διαβόλου.