Επειδή πλήθυνε η γκρίνια κι η μιζέρια στον τόπο μας ένιωσα την ανάγκη να αντιδράσω. Να βρω μέσα σε όλα κάτι δικό μας να υμνήσω ή έστω να επαινέσω. Κατέφυγα σε ένα (ίσως το μόνο) αναμφισβήτητο επίτευγμα αυτού του λαού.
Μιλάω για το τραγούδι.
Παρόλο που δεν πετύχαμε πολλά στον διεθνή εμπορικό στίβο (εξαιρούνται Μίκης, Μάνος, Vangelis) η ποιότητα της μουσικής και των στίχων μας είναι εξαίρετη.
Έτσι αποφάσισα να συντάξω έναν ύμνο στο ελληνικό τραγούδι, αναφέροντας απλά τα ονόματα των δημιουργών – όσα θυμήθηκα. Αλλά εσείς να σταματάτε σε κάθε όνομα και να ακούτε μέσα σας ένα τουλάχιστον τραγούδι. Οι επιλογές αντικατοπτρίζουν τα δικά μου κριτήρια και το προσωπικό μου γούστο. Σχόλια έχουμε, προσθέστε, αφαιρέστε, αντιδράστε!
Και πρώτα οι δύο Μεγάλοι: Θεοδωράκης, Χατζιδάκις – αξεπέραστοι. Πολύ κοντά τους ο Μέγας Σαββόπουλος, ο δικός μας Μπομπ Ντύλαν. Και αγγίζοντας την μεγαλοσύνη: Τσιτσάνης, Μικρούτσικος, Πλάτωνος, Μαρκόπουλος.
Πολύ ψηλά βάζω συνθέτες που μπορεί να μην έχουν μεγάλο έργο – έχουν όμως μεγάλα τραγούδια: Λοϊζος, Σπανός, Ξαρχάκος. Και μετά: Πλέσσας, Πάνου, Κυπουργός, Καραΐνδρου, Κουγιουμτζής, Χατζηνάσιος, Σπανουδάκης, Μούτσης, Μάνου, Κραουνάκης, Πορτοκάλογλου, Παπαδόπουλος (Λάκης), Μαχαιρίτσας, Νικολόπουλος, Γερμανός… Οι μεγάλοι ρεμπέτες: Μάρκος, Ζαμπέτας, Καλδάρας, Μητσάκης, Μπαγιαντέρας, Παπαϊωάννου, Χιώτης… Οι ιδιότυποι: με πρώτο και μοναδικό τον Κηλαηδόνη. Οι πιο σύγχρονοι: Αγγελάκας, Κωνσταντίνος Βήτα, Θηβαίος, Παπακωνσταντίνου Θανάσης, Παπάζογλου, Δεληβοριάς…
Και βέβαια οι ποιητές μας (το «στιχουργοί» τους υποβιβάζει). Αναφέρω όσους έγραψαν στίχους για τραγούδια κι όχι όσους μελοποιήθηκαν εκ των υστέρων (Σεφέρης, Καββαδίας, Ρίτσος): Ελύτης (με τα Ρω του Έρωτα), Γκάτσος, Γκανάς, Ελευθερίου, Κριεζή (η Λιλιπούπολη μέγιστη!), Παπαδόπουλος Λευτέρης, Παπαγιαννοπούλου Ευτυχία, Τριπολίτης, Ρασούλης, Νικολακοπούλου, Δασκαλόπουλος, Αλκαίος – και πολλοί από τους νέους μας τραγουδοποιούς που γράφουν παράλληλα και τους στίχους.
Τι πλούτος! Και πόσους έχω αφήσει απέξω… Όπως συνθέτες κλασικής που έγραψαν και τραγούδια (Μαμαγκάκης, Κουνάδης,) τους παλιότερους «ελαφρούς» (Γιαννίδης, Χαιρόπουλος…) τους αρχοντορεμπέτες (Σουγιούλ, Μουζάκης).
Είμεθα έθνος ανάδελφον και πτωχευμένον. Αλλά σε μουσική και στίχο σκίζουμε. Που έλεγε κι ο Σαββόπουλος: «Ζήτω το ελληνικό τραγούδι!»