«Αναρχισμός: (από το αρχαίο Ελληνικό Αν- και -Αρχή: εναντίον της εξουσίας) το όνομα αρχής ή θεωρίας ζωής και συμπεριφοράς, σύμφωνα με την οποία η κοινωνία νοείται χωρίς κυβέρνηση – η αρμονία σε μία τέτοια κοινωνία επιτυγχάνεται όχι με την υποταγή στο νόμο ή την υπακοή σε οποιαδήποτε εξουσία, αλλά με ελεύθερη συμφωνία ανάμεσα στις διάφορες ομάδες, τοπικές και επαγγελματικές, που έχουν συσταθεί ελεύθερα για την παραγωγή και την κατανάλωση, όπως και για την ικανοποίηση των άπειρων αναγκών και επιθυμιών ενός πολιτισμένου όντος».
Είχα μεταφράσει παλιά αυτόν τον ορισμό του αναρχισμού γραμμένο από τον σοφό Πιοτρ Κροπότκιν (εικόνα) στην Encyclopedia Britannica (11η έκδοση). Τον θυμήθηκα πάλι, γιατί διαπίστωσα πως η παρεξήγηση και η προκατάληψη γύρω από τους αναρχικούς και η ταύτισή τους με εγκληματικά στοιχεία συνεχίζεται.
Πίστευα και πιστεύω πως η ανθρώπινη κοινωνία πρέπει να τείνει και να εξελίσσεται προς μία ιδανική ελευθεριακή κατάσταση. Εννοώ την μείωση κάθε εξουσίας, βίας και αυθαιρεσίας. Άλλωστε αυτή η εξέλιξη τεκμηριώνεται ιστορικά. Πριν χίλια χρόνια σε όλη την ανθρωπότητα υπήρχαν ελάχιστοι ελεύθεροι άνθρωποι – λιγότεροι κι από το ένα τοις χιλίοις του πληθυσμού. Πόσοι ήταν οι βασιλιάδες, άρχοντες και αυτοκράτορες, πάπες και αρχιεπίσκοποι, αρχιστράτηγοι και κατακτητές; Ε, αυτοί και μόνοι ήταν αυτεξούσιοι. Νόμοι δεν υπήρχαν – απλώς αποφάσεις των ισχυρών που άλλαζαν κατά βούληση. Όριο δεν γνώριζαν οι ελέω Θεού απόλυτοι μονάρχες. Για μία λέξη έχανες το κεφάλι σου. Ανθρώπινα δικαιώματα, ούτε ίχνος. Δούλοι παντού, σκλάβοι, μουζίκοι και δουλοπάροικοι. Από την Magna Carta του 1215 ως τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ (1776) και τη Γαλλική Επανάσταση (1789), ο δρόμος ήταν μακρύς. Η πορεία συνεχίζεται.
Η ανθρωπότητα βαδίζει από την απολυταρχία προς την ελευθερία – από την απόλυτη ισχύ στην συρρίκνωση και την κατάργησή της. Γι αυτό δεν πρέπει να αφορίζουμε τους αναρχικούς. Είναι οι προπομποί ενός ιδανικού μέλλοντος που μακάρι να έρθει, έστω κι αν δεν το δούμε εμείς. Ενός μέλλοντος που θα ελαχιστοποιήσει την βία και την αυθαιρεσία και θα μεγιστοποιήσει την ελευθερία. Μοιάζει ουτοπικό, αλλά δεν είναι ανέφικτο.
Φυσικά, όταν μιλάω για αναρχικούς, δεν εννοώ βομβιστές, μπαχαλάκηδες και τρομοκράτες. Ο πραγματικός αναρχικός είναι το αντίθετο του τρομοκράτη. Μισεί κάθε εξουσία – και η βία είναι εξουσία.
Πριν από λίγες μέρες ένας αναρχικός καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκιση. Οι ενδείξεις για την ενοχή του ήταν ελάχιστες – και πολλοί υποψιάστηκαν ότι στην καταδίκη του έπαιξε ρόλο η κλασική προκατάληψη για τους αναρχικούς.