Έχω δύο θείες — τη μία (από τη γενιά του πατέρα μου) τη λένε Δεξιά, την άλλη (της μητέρας μου σόι) τη λένε Αριστερά. (Μάλιστα: Δεξιά και Αριστερά — πειράζει; θα θέλατε να τις λέγανε Θεοδούλη, ή Φαιναρέτη;).

Από μικρό με ρωτούσαν πάντα: “Ποια θεία αγαπάς πιο πολύ;”. Κι εγώ απαντούσα: “Για τούτο και για τούτο, τη μία — για τ' άλλο και για τ' άλλο, την άλλη”.

Αλλά ποτέ δεν ικανοποιούσε αυτή η απάντηση — και με ξαναρωτούσαν πάλι: “Και πιο - πιο – πιο πολύ — ποια θεία αγαπάς;”.

Κι εγώ έπαιρνα το σοβαρό μου ύφος και απαντούσα στερεότυπα: “Πιο - πιο - πιο πολύ; Και τις δύο!”.

Τότε όλοι θυμώνανε μαζί μου. (Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί).

Μεγαλώνοντας, είδα πως στην οικογένεια οι μισοί αγαπούσαν τη θεία Δεξιά και οι άλλοι μισοί τη θεία Αριστερά. Κι όλο καυγαδίζανε μεταξύ τους.

Εγώ όμως συμπαθούσα και τις δύο θείες. (Ήμουνα ο μόνος). Και πάντα πίστευα πως παρόλα τα κουσούρια τους (κι έχουν, οι αθεόφοβες, πολλά η κάθε μια τους) είχανε στο βάθος καλές προθέσεις. Και το ξύλο που μοιράζανε “για το καλό μας” θα ήτανε.

Δεν βαριέσαι — μόνος μου τα 'λεγα, μόνος μου τ' άκουγα. Γύρω μου συνέχεια φασαρία και καυγάς:

“Για όλα φταίει η Δεξιά!”.

“Λάθος! Η Αριστερά φταίει για όλα!”.

Εδώ που τα λέμε, οι πρώτοι έχουν λίγο δίκιο.

Η Δεξιά φταίει για πολλά πράγματα, αλλά αυτό είναι τελείως φυσικό, μια και αυτή έκανε κουμάντο στην οικογένεια χρόνια τώρα. Ενώ η θεία Αριστερά μόνο γκρίνιαζε και διαμαρτυρόταν. Και στην γκρίνια, δύσκολο να κάνεις λάθος...

Επειδή αγαπώ και τις δύο θείες, προσπάθησα πολλές φορές να τις συμφιλιώσω. (Αδύνατον — ούτε καλημέρα δεν έχουν μεταξύ τους). Προσπάθησα ακόμη να υποδείξω σε κάθε μία μερικά λάθη της — που, έτσι και τα διόρθωνε, θα βοηθούσε πολύ την οικογένεια! Έγραψα λοιπόν κάποτε στη θεία Δεξιά:

Αγαπητή θεία,

Ίσως θα έχεις πληροφορηθεί πως ζούμε στον εικοστό αιώνα. Θα έπρεπε, νομίζω, να αλλάξεις λίγο τα ρούχα σου — και τις ιδέες σου. Επίσης θα πρέπει να πάψεις να ενδιαφέρεσαι μονάχα για την περιουσία σου. Ο Χριστός είπε πως ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με ψωμί. Διάβασε και κανένα βιβλίο! Πήγαινε και στον Κουν (όχι μόνο Βουγιουκλάκη και Λάσκαρη !). Προσπάθησε να υπερνικήσεις την αηδία που αισθάνεσαι, για τους πνευματικούς ανθρώπους — δεν είναι όλοι αλήτες, ούτε βομβιστές. Επίσης, να πας να κοιτάξεις τ' αυτιά σου, γιατί με τα χρόνια έγινες λίγο βαρύκοη και δεν ακούς τι σου λένε.

Αγαπητή θεία Δεξιά, τα παιδιά σου πιστεύουν πως αν δεν τα καταπίεζες τόσο πολύ θα σ' αγαπούσαν περισσότερο. Το σκέφθηκες ποτέ;

Φιλιά

ο ανιψιός σου που επί είκοσι χρόνια τον αποκαλείς (εντελώς αδικαιολόγητα) “κομμουνιστή και ανατροπέα των πάντων”.

Να τι έγραψα τώρα στη θεία Αριστερά:

Αγαπητή θεία,

Είμαι εκείνος ο ανιψιός σου που τον πατέρα μου τον φώναζες μοναρχοφασίστα, το θείο μου χουντικό, τη μάνα μου χίτισσα κι εμένα αντιδραστικό. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν μπορείς να μας φωνάζεις με τα ονόματα μας και αισθάνεσαι πάντα την ανάγκη να κολλάς σε όλους παρατσούκλια. (Λένε πως φοβάσαι να λες τα πράγματα με το όνομα τους).

Αγαπητή θεία, τόσα χρόνια όλο γκρινιάζεις αλλά δεν μας έδειξες και τίποτα. Εκτός από κάτι βιβλία που κάθε λίγο μας τα αλλάζεις — παίρνοντας πίσω αυτά που μας είχες χαρίσει γιατί τώρα είναι αντιδραστικά. Όταν μιλάς δεν σε καταλαβαίνω πάντα, γιατί χρησιμοποιείς δύσκολες λέξεις, που κανείς δεν καταλαβαίνει.

Φοβάμαι πως είσαι και λίγο διχασμένη σαν προσωπικότητα, γιατί όλο μονολογάς και τσακώνεσαι με τον εαυτό σου. Τη μια μέρα εκδηλώνεσαι υπέρ του υπαρκτού σοσιαλισμού, την άλλη υπέρ του ανύπαρκτου και στο τέλος σε πιάνουν τα νεύρα σου και αρχίζεις και δέρνεις τα παιδιά σου και διαγράφεις όλους τους φίλους τους.

Αγαπητή θεία Αριστερά, είμαι βέβαιος πως έχεις τις καλύτερες προθέσεις στον κόσμο — αλλά ξέρεις τελικά τι θέλεις; Και το εννοείς σοβαρά πως πιστεύεις στο διάλογο; Και γιατί τότε εσύ δεν μιλάς με κανέναν;

Φιλιά

ο ανιψιός σου

(ο αντιδραστικός).

Περιττό να σας πω ότι, τα γράμματα μου δεν βοήθησαν καθόλου. Οι θείες μου με έβρισαν και οι δύο, οι συγγενείς μου επίσης. Το αστείο είναι, πως η κάθε θεία είναι απόλυτα σίγουρη πως είμαι τσιράκι της άλλης!

Και βλέπω τους συγγενείς μου να έχουν πλούτη και τιμές (όσοι πήγαν με τη Δεξιά), η πνευματική δόξα και προβολή (όσοι έμειναν με την Αριστερά) και ζηλεύω.

Αλλά δεν μπορώ να “προσχωρήσω”. Θα πεθάνω, αμετανόητος, στη μέση.