Η ζωή μου όλη...

Άρχισα να καπνίζω όταν ήμουν 16 χρόνων. Ο λόγος; Σε μία εκδρομή του σχολείου είδα ένα μεγαλύτερο συμμαθητή, που τον θαύμαζα, να καπνίζει και ένιωσα την ανάγκη να το κάνω κι εγώ.

Τα επόμενα 22 χρόνια κάπνιζα σαν φουγάρο. Είχα φτάσει τα 4 (μεγάλα) πακέτα την ημέρα.

Ένα πρωί, μετά από ξενύχτι, ξύπνησα και δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Η τραχεία μου ήταν γεμάτη από κατάλοιπα πίσσας και νικοτίνης.

Αποφάσισα να το κόψω. Για τρεις μέρες δεν κάπνισα καθόλου. Την τρίτη είχα μία πολύ δύσκολη σύσκεψη με ένα πελάτη ιδιαίτερα ιδιότροπο. Κάποια στιγμή άρχισα να τρέμω από τα νεύρα μου – και τα συμπτώματα στέρησης.

Ζήτησα συγγνώμη για δύο λεπτά, κατέβηκα δύο δρόμους, πήγα στον Ψαρρό και γύρισα με ένα τσιμπούκι, καπνό και όλα τα απαραίτητα σύνεργα.

Για δύο περίπου χρόνια παιδευόμουν με τσιμπούκια και πίπες – είχα αγοράσει και μερικές πανάκριβες straight briar από τον Dunhill στο Λονδίνο – μία μικρή συλλογή. Αλλά κάποια στιγμή βαρέθηκα να κουβαλάω όλα αυτά τα σύνεργα. Είχα εντωμεταξύ αποτοξινωθεί σταδιακά κι έτσι πέρασα στην ολότελα άκαπνη ζωή.

Όπως κάθε παλιός καπνιστής – σύντομα έγινα αντικαπνιστής. Με ενοχλεί φοβερά ο καπνός των άλλων. Στο σπίτι μου το κάπνισμα επιτρέπεται μόνο στην βεράντα. Ευτυχώς η συμβία μου – ως γιατρός – είναι ακόμα πιο αντί και από μένα.

Αυτά, τα προσωπικά. Και πάμε τώρα στα άλλα:

Φέτος, ως λαός, ξαναπήραμε δύο πρωτιές. Στα θανατηφόρα τροχαία και στο κάπνισμα. Στο τελευταίο μας είχαν περάσει οι Γιαπωνέζοι, αλλά αυτοί, όπως και οι περισσότεροι άλλοι λαοί, πέρασαν στη μείωση – ενώ εμείς στην αύξηση (και μάλιστα γενναία: 15%). Μία νέα έρευνα της ΕΣΥΕ δείχνει ότι στους νέους κάτω από 24 το ποσοστό καπνιστών είναι ήδη 34,2% για να φτάσει 59,1 στους μεγαλύτερους (69,6% στους άνδρες).

Δεν είναι ανάγκη να υπενθυμίσω πως οι μισοί από τους συστηματικούς καπνιστές θα πεθάνουν από αίτια σχετιζόμενα με το τσιγάρο. Ότι το κάπνισμα είναι η πρώτη αιτία θανάτου στον κόσμο – ανάμεσα σε αυτές που μπορεί να προληφθούν (preventable). Ότι κάθε τσιγάρο αφαιρεί 6 λεπτά από τη ζωή μας... Κι ότι το παθητικό κάπνισμα (το να αναπνέεις τον καπνό των άλλων) μπορεί να είναι επιβαρυντικό στο 50% του ενεργητικού.

Μία πρόσφατη επίσκεψη στην Ιταλία – όπου το τσιγάρο απαγορεύθηκε ολότελα στους δημόσιους χώρους – μου έδωσε μία πρωτοφανή εμπειρία. Φανταζόμουν πως οι Ιταλοί, λαός μεσογειακός και ολίγον αναρχικός, θα την εφάρμοζε με τον «δικό μας» τρόπο – δηλαδή ...καθόλου (ισχύει και σε μας – είναι νόμος της Ε. Ε.).

Ε, λοιπόν ήταν απίθανο, ΠΟΥΘΕΝΑ δεν κάπνιζε – ΚΑΝΕΙΣ! Οι Έλληνες της παρέας βρίζανε και βλαστημάγανε: «Τι φασισμός είναι αυτός!» «Αυτοί έγιναν χειρότεροι από τους Αμερικάνους!». Στα εστιατόρια, τα μπαρ, τα ξενοδοχεία, δεν υπήρχε ούτε καν ιδιαίτερος χώρος καπνιστών. Μόνο στον δρόμο...

Εγώ, βέβαια, ένιωθα θαυμάσια που επιτέλους μπορούσα να κάθομαι κάπου χωρίς να τσούζουν τα μάτια μου και να μυρίζουν μετά τα ρούχα μου.

Όποτε όμως το συζητώ με Ρωμιούς, η λέξη φασισμός επανέρχεται. Για μένα φασισμός είναι ο καπνός του άλλου.

Σε ένα γραφείο, όπου εργάζονται πέντε άτομα, υπάρχει ένας μη καπνιστής. Πόσες πιθανότητες έχει να επιβάλει στους άλλους τέσσερις να μην καπνίζουν; Στην Ελλάδα, καμία...


Η ζωή μου όλη
Είναι ένα τσιγάρο
Που δεν το γουστάρω
Αλλά το φουμάρω...