Η Πόλη που αγαπώ

Θέλω να σας μιλήσω για τις πόλεις της ζωής μου. Έχω μία ιδιαίτερη σχέση με κάθε μία: άλλες τις αγαπώ επειδή είναι όμορφες κι άλλες επειδή είναι αυτές που είναι. Η Γενεύη με ηρεμεί – είναι σαν τεράστιο Λεξοτανίλ. Το Παρίσι με ερεθίζει οπτικά και ζωγραφικά, το Λονδίνο με παρασύρει σε λογοτεχνικές περιπέτειες, η Βαρκελώνη με γεμίζει φρέσκο θαλασσινό αέρα και την αναρχία του POUM. Το Μόναχο είναι η δεύτερη πατρίδα μου. Νιώθω σαν να μην έφυγα ποτέ – σαν να ονειρεύτηκα τις απουσίες μου. Λάτρευα την Πράγα πριν την βατέψουν οι τουρίστες. Η Ιερουσαλήμ είναι μία συνεχής περιπέτεια – σαν λαβύρινθος η παλιά πόλη ανάμεσα σε θρησκείες και μαγαζιά (που συχνά δεν διαφέρουν πολύ μεταξύ τους...).

Οι μικρές πόλεις είναι ένα ποίημα. Tο Aix στην Προβηγκία – α, να πίνεις καφέ στο Cours Mirabeau! Η Νέα Υόρκη είναι μία χωριστή χώρα, ίσως μία μικρή ήπειρος που απλώς προσκολλήθηκε στις ΗΠΑ. Η πιο πολυεθνική πόλη της γης.

Και η Αθήνα; Την ανέχομαι μόνο τον Αύγουστο που αδειάζει. Τα βράδια μου θυμίζει την πόλη που ήξερα.

Αλλά για μένα η πόλη των πόλεων είναι η Πόλη. Η Βασιλεύουσα, όνομα και πράγμα. Δεν είναι μόνο η καταπληκτική τοπογραφία με τους λόφους και τις θάλασσες. Δεν είναι μόνο τα μνημεία: ρωμαϊκά, βυζαντινά, οσμανλίδικα. Ούτε η ιστορία και οι μνήμες. Είναι κάτι πάνω και πέρα από αυτά: η ατμόσφαιρα.

Η Πόλη είναι η πρωτεύουσα των αισθήσεων. Αν πάτε για πρώτη φορά, αφήστε τα μνημεία (θα τα δείτε και αυτά) και πηγαίνετε πρώτα στο Μισρ Τσαρσί – την αγορά των μπαχαρικών. Εκεί ανοίγουν οι πύλες του μυστικιστικού αισθησιασμού.

Φυσικά στην Πόλη θα φάτε καλύτερα από οπουδήποτε αλλού στην γη. (Σας χαρίζω όλα τα Παρισινά εστιατόρια των 3ων αστέρων και σκούφων). Θα βρείτε τα πρότυπα φαγητών που τρώγατε σε όλη σας την ζωή και θα απορήσετε: Μα μπορεί να είναι έτσι η μελιτζανοσαλάτα; Ο μουσακάς; Το κανταΐφι;

Κι έπειτα είναι οι άνθρωποι. Ζεστοί, καλόκαρδοι, πρόθυμοι, όπως ήταν οι Έλληνες που γνώρισα στα πρώτα μου εσωτερικά ταξίδια, πριν πενήντα και σαράντα χρόνια.
Τη φιλοξενία και την ζεστασιά που εισέπραξα από άγνωστους και ανώνυμους (ιδιαίτερα όταν μάθαιναν ότι είμαι Γιουνάν) δεν την έχω ζήσει αλλού.
Με αποκορύφωμα εκείνον τον αστυνομικό στην παλιά Πόλη, που όχι μόνο δεν με έγραψε (παρκαρισμένος εγώ, κάτω από απαγορευτικό) αλλά, άμα είδε τις ελληνικές πινακίδες, έστειλε και ειδοποίησε τον κάτοχο του μπροστινού μου αυτοκινήτου να το πάρει, για να παρκάρω πιο άνετα…

Η Πόλη είναι μία συνολική εμπειρία. Των αισθήσεων, της γνώσης, του νου. Όσο την επισκέπτομαι, τόσο περισσότερο με κερδίζει.


Οι φωτογραφίες είναι του 1992 - είχα να διαλέξω ανάμεσα σε εκατοντάδες. Επάνω η Αγία Σοφιά και το Μπλε Τζαμί (Σουλτάν Αχμέτ) από μακριά στο σούρουπο. Κάτω η αυλή του Σουλεϊμανιέ.