Habent sua fata libelli

Γράφεις ένα βιβλίο, εκδίδεται και κυκλοφορεί. Όσο το γράφεις, είναι δικό σου. Μετά το χάνεις, σαν παιδί που έφυγε από το σπίτι του. Πού πάει, ποιοι το αγοράζουν, πόσοι από αυτούς το διαβάζουν; (Τι πιο θλιβερό από ένα βιβλίο αδιάβαστο...) Τι νιώθουν οι αναγνώστες;

Μέχρι που δημιουργήθηκε το Διαδίκτυο, το πολύ-πολύ να έπαιρνες ένα δύο γράμματα από αναγνώστες (μέσω εκδότη) και μερικά σχόλια από γνωστούς. Τώρα βέβαια άλλαξαν τα πράγματα. Για το αυτοβιογραφικό «Οι Δρόμοι μου», πήρα εκατοντάδες email. Ξαφνικά, μετά από χιλιάδες χρόνια, άλλαξε η συνθήκη του συγγραφέα. Το βιβλίο έγινε κάτι σαν blog.

Παράξενες οι τύχες των βιβλίων. «Έχουν και τα βιβλία την μοίρα τους» έγραψε ο Terentianus Maurus: “Habent sua fata libelli”. Διαβάστε αυτή την ιστορία που έλαβα προχθές από το ...Τόκιο:

Αγαπητέ κύριε Δήμου,

Ίσως να θυμάστε ένα email που σας είχα στείλει κάποτε, ότι έχω βαρεθεί να είμαι αναλυτής συστημάτων και πολύ θα ήθελα να είμαι συγγραφέας. Τελικά δεν έγινα συγγραφέας, όμως αυτή η τάση φυγής με οδήγησε πέρυσι τον Σεπτέμβριο να παρατήσω τη δουλειά μου στην πολυεθνική που εργαζόμουν για να αναλάβω manager ενός νέου εστιατορίου που θα άνοιγε ένας φίλος μου εδώ στο Τόκιο.

Το εστιατόριο ήταν έτοιμο στις αρχές Οκτωβρίου, και το μόνο που έλειπε ήταν να διακοσμηθεί. Η Γιαπωνέζα διακοσμήτρια έκανε πολύ καλή δουλειά. Στο τέλος ήθελε να τοποθετήσει σε ορισμένα σημεία Ελληνικά βιβλία. Ελληνικά βιβλία στο Τόκιο δεν είναι εύκολο να βρεθούν, και έτσι μου ζήτησε να της δανείσω εγώ. Συμφώνησα, με το σκεπτικό ότι θα της δανείσω κάποια από τα βιβλία μου προς το παρόν, και με την πρώτη ευκαιρία θα αντικαταστήσω τα δικά μου βιβλία με άλλα που θα φέρω από την Ελλάδα για το σκοπό αυτό.

Ήθελα τα βιβλία να είναι από Έλληνες συγγραφείς, οπότε απέκλεισα όλες τις μεταφράσεις. Αυτό, σε συνδυασμό με το γούστο της διακοσμήτριας σε εξώφυλλα έφερε τους «Δρόμους», σε οριζόντια θέση ώστε να φαίνεται το εξώφυλλο, σε περίοπτη θέση στο κέντρο του εστιατορίου δίπλα από την Πάπισσα του Ροΐδη. Με άλλα έξι από τα βιβλία μου στο βάθος ολοκληρώθηκε η διακόσμηση του εστιατορίου.

Αργότερα μάλιστα σκέφτηκα να βγάλω και μια φωτογραφία και να σας τη στείλω, αλλά δυστυχώς δεν πρόλαβα. Τον Δεκέμβριο, σε κάποιο πάρτι που οργανώθηκε στο εστιατόριο, κάποιοι απρόσεκτοι πελάτες έχυσαν τα ποτά τους ακριβώς εκεί που ήταν «οι Δρόμοι»...

Η ζημιά ήταν τεράστια με το βιβλίο να μυρίζει διάφορα ποτά και τις μισές σελίδες του να έχουν κολλήσει μεταξύ τους. Το απέσυρα και είπα στον πατέρα μου να μου αγοράσει ένα καινούριο να αντικαταστήσω το παλιό.

Όμως ο πρώην φίλος μου και ιδιοκτήτης του εστιατορίου, ομογενής με πατέρα Έλληνα και μητέρα Γιαπωνέζα, που δεν μιλάει όμως Ελληνικά, είχε διαφορετική άποψη: αρνήθηκε να πληρώσει τα έξοδα και με επιθετικό ύφος μου τόνισε ότι ως εταιρεία δεν πρόκειται να καλύψει τίποτα, και αν ζητάω χρήματα για το βιβλίο θα μου πληρώσει αυτός προσωπικά -κι όχι η εταιρεία, όπως ξανάλεγε με έμφαση- το κόστος του βιβλίου, χωρίς τα έξοδα αποστολής.

Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα με τι άνθρωπο είχα να κάνω. Είχαν προηγηθεί και διάφορα άλλα μεταξύ μας, αλλά αυτό ήταν κάτι που δεν επρόκειτο να διαπραγματευτώ. «I quit», ήταν οι επόμενες μου λέξεις, χωρίς να το σκεφτώ καθόλου, και έτσι στις αρχές Φεβρουαρίου πήρα πίσω τα βιβλία μου και βρέθηκα χωρίς δουλειά, στο πανάκριβο Τόκιο...

Οι επόμενοι δύο μήνες ήταν οι χειρότεροι της ζωής μου. Ποιος θα προσλάβει έναν αναλυτή που παράτησε την καλή δουλειά του για να δουλέψει σε εστιατόριο, και το παράτησε κι αυτό σε 4 μήνες;

Ενοίκιο και λογαριασμοί έτρεχαν, οι οικονομίες που είχα στην Ελλάδα έπαιρναν το δρόμο της επιστροφής στον τόπο που είχαν αρχικά παραχθεί, και στα τέλη Μαρτίου έφτασα να μην έχω χρήματα να αγοράσω ούτε το εισιτήριο επιστροφής μου στην Ελλάδα. (Οι γονείς μου δεν ήξεραν τίποτα, γι αυτούς ποτέ δεν είχα αλλάξει δουλειά, το έχω κρατήσει μυστικό).

Για άλλη μια φορά όμως στάθηκα στο τέλος τυχερός. Τον Απρίλιο βρήκα καινούρια και καλύτερη δουλειά σε άλλη πολυεθνική – και τώρα ετοιμάζομαι για τις διακοπές μου στην Ελλάδα τον Αύγουστο και σχεδιάζω την επαναφορά των «Δρόμων» στη βιβλιοθήκη μου στο Τόκιο!

Με πολλούς χαιρετισμούς,
Α.

Και με την πιο εξωφρενική φαντασίωση δεν θα μπορούσα να δω το βιβλίο μου ως διακόσμηση σε εστιατόριο του Τόκιο και μάλιστα λερωμένο από ποτά. Ούτε να φανταστώ πως θα γινόταν η αφορμή για τόσες περιπέτειες.

Μερικοί άνθρωποι άλλαξαν ζωή μέσα από το περιεχόμενο ενός βιβλίου – άλλοι (όπως εδώ) και από την ...εμφάνιση!

Έχετε περίεργες ιστορίες με βιβλία;