Δελτίον Καιρού

Η σύντροφός μου δεν βλέπει τις ειδήσεις στην τηλεόραση. Η μάλλον δεν τις ακούει. Ο δέκτης είναι ανοικτός, παρελαύνουν πρόσωπα παραθυράτα, φυσικές καταστροφές, αθλητικά στιγμιότυπα – όλα βουβά. Μέχρι που θα εμφανιστούν τα μαγικά γράμματα: ΔΕΛΤΙΟ ΚΑΙΡΟΥ.

«Έλα», μου φωνάζει, «ο καιρός!». Και ανοίγει τον ήχο.

Εγώ ειδήσεις στην ΤιΒι δεν βλέπω ποτέ. Ενημερώνομαι από το ραδιόφωνο και το Διαδίκτυο. Και τον καιρό από εκεί τον μαθαίνω – εκτός αν τύχει να είμαι παρών όταν ανεβαίνει ο ήχος.

Αν το σκεφθεί κανείς, το Δελτίο Καιρού έχει γίνει μία τελετουργία. Πρόγνωση και ανταπόκριση από τον χώρο των δυνάμεων της φύσης. Τους παρουσιαστές του στην Αμερική τους λένε Weathermen. Άνθρωποι (παντός) καιρού.

«Το Ημερολόγιο του Καύσωνα» είναι, ανάμεσα σε άλλα, και ένα βιβλίο για τα Δελτία Καιρού. Εκεί γράφω και για την παλιά εποχή, όπου δεν υπήρχαν:

Τότε ο καύσων ήταν βιοτεχνικός, χειροποίητος. Σε μικρή κλίμακα. Σήμερα βιομηχανοποιήθηκε. Μεγάλη προβολή από τα μαζικά μέσα, μεγάλες μάζες ταλαιπωρούμενων, μεγάλοι αριθμοί θερμόπληκτων και νεκρών.

Τότε αρκούσε η μητρική συμβουλή: "Μην τρέχεις στους ήλιους!" (ένας είναι ο ήλιος μάνα!) και ένα ποτήρι δροσερό νερό από την παγωνιέρα. (Τον πάγο - μισή κολώνα - τον έφερνε ο παγοπώλης κάθε πρωί.)

Νόμιζα πως ήμασταν οι μόνοι που δίναμε σημασία στο Μετεωρολογικό Δελτίο, μέχρι που διάβασα κάτι στατιστικές θεαματικότητας. Σε περιόδους καιρικής αιχμής (καύσων, χιόνια) έχει την πρώτη θέση σε παρακολούθηση. Αλλά και τις κανονικές ημέρες, είναι πάντα μέσα στα τρία πρώτα θέματα.

Τα θυμήθηκα όλα αυτά όταν πήρα ένα ωραίο κείμενο από αναγνώστη του blog, που μου γράφει:

Ο καιρός μπαίνει παντού: στην τηλεόραση, στο Ίντερνετ, στα περιοδικά, στις εφημερίδες, στο τηλέφωνο. Δεν υπάρχει Μέσο στο οποίο το δελτίο καιρού να μην έχει επιβληθεί.

Το κλίμα, ο καιρός είναι το μόνο πράγμα που πραγματικά με αφορά. Στο σπίτι ζω σε συνθήκες σεληνιακής αποικίας: η θερμοκρασία είναι σταθερή, γύρω στο 23, η λάμπα αλογόνου στο γραφείο ανάβει ανεξάρτητα από το αν έχω φως ή σκοτάδι. Ο καιρός ΕΞΩ είναι το μεγάλο πρόβλημα, αυτό που δεν μπορώ να νικήσω ποτέ.

Όσο περισσότερο θα διαμορφώνονται οι κοινωνίες και οι πόλεις, τόσο το δελτίο καιρού θα αποκτά περισσότερη σημασία. Συγχρόνως οι παραμικρές αλλαγές των καιρικών φαινομένων θα αντιμετωπίζονται σαν μινι-καταστροφές - οι βροχούλες σαν κατακλυσμοί και οι καύσωνες σαν μεγάλες εποχές ξηρασίας.

Η αντίθεση Μέσα-Έξω είναι και το θέμα στο «Ημερολόγιο του Καύσωνα». Όπου το Μέσα δεν είναι μόνο το δροσερό υπόγειο αλλά και ο εσωτερικός χώρος του συγγραφέα. Και το Έξω, όχι μόνο η κατακαυμένη και ερημωμένη φύση, αλλά και όλα όσα δεν εξαρτώνται από εμάς. Το πεπρωμένο, που λέγαμε αλλού.

Δεν είναι τυχαίο πως το Δελτίο Καιρού είναι η μόνη επίσημα κατοχυρωμένη μορφή προφητείας. Σίγουρα, σε ένα ποσοστό, είναι επιστημονική πρόγνωση. Αλλά ποτέ 100% ακριβής. Από τα προβλήματα της μετεωρολογίας έχει ξεπηδήσει η Θεωρία του Χάους.

Σιγά-σιγά όμως καταλαβαίνουμε την fuzzy logic της φύσης και πλησιάζουμε στην ακριβή πρόβλεψη. Παλιά τα πράγματα ήταν πολύ πιο άσκημα. Οι μετεωρολόγοι δεν είχαν μούτρα να κυκλοφορήσουν στο δρόμο. Και ο πρώτος διευθυντής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας στην Βικτοριανή Αγγλία, αυτοκτόνησε διότι αισθανόταν απαίσια από τις συνεχείς διαψεύσεις.

Οι διάδοχοί του σήμερα έχουν μεγάλη δημοτικότητα και αναγνωρισιμότητα. Τους παίρνουν σε όλα τα πάρκινγκ, εξυπηρετούνται αμέσως σε τράπεζες και δημόσιες υπηρεσίες.

Είναι οι προφήτες της εποχής. Κάτι ξέρουν για το μέλλον μας, αυτό το σκοτεινό μέλλον που όλοι ματαίως πολιορκούμε.

...........................................................

Ίσως κάποτε φτάσουμε όχι μόνο να προβλέπουμε ακριβώς τον καιρό, αλλά και να τον καθορίζουμε. Τότε θα έχουμε σχεδόν ολοκληρώσει την κατάκτηση της φύσης. Θα μένουν μόνον οι σεισμοί και ο θάνατος για να μας θυμίζουν το απρόβλεπτο.